33Sosyoloji Sözlüğü

MALTHUSÇULUK

 

MALTHUSÇULUK

 

Klasik ekole bağlı
ingiliz iktisatçısı ve Anglikan papazı Thomas Robert Malt-hus’un Nüfusun
Esasları Üzerine Deneme (1798) adlı eserinde ortaya koyduğu kav­ramsal doktrin
ve ahlak anlayışına Malthus-çuluk ya da Malthusçu demografi adı veri­lir.

Bu görüş kısaca, insan
nüfusu 1,2,4,8, 16,32,64… şeklinde katlanarak artarken, gıda üretiminin 1, 2,
3,4, 5,6, 7 şeklinde aritmetik olarak artması biçiminde ifade edilebilir.
Sonuçta karamsar bir sonuca va­ran Malüıus, gelecekte şu nüfus artışı kadar
hızla artmayan gıdaların insanlara yetme­yeceğini ve kitlesel bir kıtlığın
başgöstere-ccğini öngörmüştür. Ancak XX. yüzyıldaki üretim teknolojisindeki
gelişmeler bu görü­şün doğru olmadığını göstermiştir. Malt-hus’a göre
toplumların gelişimleri, geomet­rik bir artışı da beraberinde getiren insanda­ki
tabii üreme güdüleri yüzünden hep kös­teklenin iştir. Bu artışın matematiksel
ifade­si, nüfusun her yirmibeş yılda bir katına çı­kıyor olmasıdır. Buna
mukabil besin kay­naklan düzenli -ama sabit- bir büyüme ola­rak kendini
gösteren aritmetik artış göste­rirler.

Aslında Mal ılı us’a
göre sefalet, açlık, hastalıklar ve savaşlar gibi tabii felaketler bu
dengesizliğin düzeltilmesinde bize bir reçete verebilirler, ancak bu tür
ayarlamalar sancılı olurlar; bunun yerine önleyici tedbir olarak, örneğin üreme
güdüsünün kontrol altına alınması veya bekâr yaşamak, hatta cinsel perhiz
önerilebilir.

Malthus’un bu
önerileri ilettiği kişiler, özellikle fakir olanlardı. Çünkü ona göre asıl
kalabalık nüfus fakirlerinkiydi ki, zaten sefaletlerinin de kaynağı buydu, daha
son­raları Marx veProudhon gibi, sefaleti doğu­mun fazlalığına bağlamayı
reddeden sosya-listlerce bu tez çürütülmüştür. Malthusçu-luk da bunun Özerine
birtakım tashihler ve değişikliklerle yeniden ele almış ve Yeni-Malthusçuluk
diye bir akım doğmuştur.

(SBA)

Bk. Yeni Malthusçuluk

 

İlgili Makaleler