Mahmud Paşa Kimdir, Hayatı, İdamı, Hakkında Bilgi

Mahmud Paşa (ö. 878/1474) Osmanlı veziriazamı.

Menşei hakkında Osmanlı ve Bizans kaynaklarında çeşitli rivayetler yer alır. XVI. yüzyıl tezkirelerinde onun Sırbistan’­da Alacahisarlı olduğu bildirilirse de bu bilginin doğruluğu şüphelidir. Bizans kay­naklarının bir kısmında Rum, bir kısmın­da Sırp ve Bulgar asıllı olduğu belirtilir. Menâkibnâme’sinde babasının kasap, kendisinin rahip olduğundan söz edilir. Ancak burada tanımlanan şahıs genellik­le kendisiyle karıştırılan Kasabzâde Mah­mud Bey’dir. Babasının Novo Brdo’dan Michael Angelus olduğu ve ailenin Teseiya’nın Sırp despotlarından Angeliler’e mensup bulunduğu üzerinde durulur. Kendisine ait 1463 tarihli bir pençede adı Mahmud İbn Abdülhay şeklinde geçer. Kardeşi Michael Angelovic, Sırp despotu­nun önde gelen adamlarından biri olarak kaynaklarda zikredilir. Ayrıca Trabzon Rum İmparatoru David’in başmâbeyincisi, filozof Georgios Amiroutzes ile teyze ço­cukları olduğu bilinmektedir. Saraya ne zaman ve nasıl getirildiği konusunda ke­sin bir bilgi yoksa da bazı kaynaklarda, annesiyle birlikte memleketi olan Novo Brdo’dan Semendire’ye giderken Osmanlı beylerinden Mehmed Ağa tarafından esir alındığı ve bunun da 1427 yılı dolayında meydana geldiği belirtilir. Buradan hare­ketle Mehmed Ağa’nın himayesinde eği­tim aldığı ve saraya sunulduğu ifade edilir.

Edirne Sarayı’nda bir süre tahsil ve ter­biye gördükten sonra II. Mehmed’in tahta çıkışının ardından ocak ağalığı rütbesine nail oldu ve İstanbul kuşatması sırasında padişahın yanında bulundu. Kuşatmada Anadolu Beylerbeyi İshak Paşa ile birlikte surların Edirnekapı bölgesinden Yedikule’ye uzanan kesiminde görev aldı. Onun fetih esnasında hangi vazifede olduğu bilinmemektedir. Muhtemelen 858’de (1454) Zağanos Mehmed Paşa’nın azle­dilmesinden sonra vezirlik makamına ge­tirilmiştir. 1455’te Dukas, Midilli hâkimi­nin haraç teslimatı dolayısıyla İstanbul’a gittiğinde görüştüğü Mahmud Paşa’yı ve­zir unvanıyla anar. 860’ta (1456) Belgrad kuşatması sırasında şehid düşen Dayı Ka­raca Bey’İn yerine Rumeli beylerbeyliğini de üstlenen Mahmud Paşa bu arada ve­ziriazam oldu. Her iki görevi de bir arada yürütmeye başladı. 862’de (1458) Sırp meselesinin halledilmesiyle görevlendi­rildi. Kendi parasıyla teçhiz ettiği Rumeli askerine Anadolu askerini ve padişahın yolladığı 1000 yeniçeriyi katarak Sırbis­tan harekâtına girişti. Reseva ve Kuruca gibi kaleleri aldı. Semendire’yi ele geçiremediyse de Ostrovice ve Rudnik’i zap­tetti. Güvercinlik (Golubac) Kalesi’ni alıp [Ramazan 862 /Temmuz 1458] Macaris­tan’a akıncılar gönderdi ve ardından Üsküp’te bulunan padişahın yanına döndü.