Edebi Şahsiyetler

Macit Ayral Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Macit Ayral, (1891-1961) XX. yüzyılın sülüs ve celî-sülüste önde gelen Türk hattatlarından.

11 Nisan 1891’de İstanbul Beylerbeyi’nde doğdu. Şehremaneti Zibhiye İda­resi (Mezbaha) Müdürü Zühdü Beyin oğ­ludur. İlk tahsilini Beylerbeyi Hamidiye Mektebi’nde tamamladı. Üsküdar İdâdîsi’nin son sınıfında iken sağlık sebebiy­le tahsilini yanda bıraktı. Daha ilk mek­tep sıralarında hat hocası Ali Efendi’den sülüs ve nesih yazılarını öğrenmeye baş­ladı. Daha sonra Enderun Mektebi hat hocası Ahmed Rakım Efendi’ye devam etti. Babasının da teşvikiyle girdiği Medresetü’l-hattâtîn’de yazı tahsilini tamam­ladı. Burada Hulusi Efendi’den (Yazgan) ta’lik icazeti aldı (1923). Ayrıca Sami Efendi’nin talebesi olan Tuğrakeş İsmail Hak­kı Altunbezer’den sülüs-celîsini ilerletti. Ali Efendi’nin hocası olan Şefik Bey’e ait kıta ve murakka’lardan da önemli ölçü­de faydalandı. Macit Ayral ta’lik ve ne­sihten ziyade sülüs ve celî-sülüs ile meş­gul olmuştur. Sülüste Şefik Bey’in tav­rını benimsemiş ve o üslûpta eser ver­miştir. Ceiî-sülüste ise Sami Efendi yo­lunda yazmıştır.

1908 yılında Evkaf Nezâreti Kalemi’nde başladığı memurluk hayatına daha sonra polis müdüriyeti sicil mümeyyizi olarak devam etti. 1923’te bu görevin­den ayrılarak Babıâli caddesinde açtığı yazıhanede serbest hattatlık yapmaya başladı. Burası zamanla devrin tanınmış hattatlarının buluşup sohbet ettikleri önemli bir sanat mahfili haline gelmiştir. Harf inkılâbını takip eden yıllarda An­kara’ya yerleşti ve emekli oluncaya ka­dar Vilâyet Mecüs-i Umûmî başkâtipliği görevini yürüttü. 1955’te tekrar İstan­bul’a döndü. Kısa bir süre sonra, Bağ­dat Güzel Sanatlar Akademisi’nde hüs­nühat dersleri vermek üzere İrak’a da­vet edildi. Burada dört yıl kaldıktan son­ra 1959 Temmuzunda Türkiye’ye döndü.

Emsali arasında nezaketi, kibarlığı ve şık giyimi ile tanınan Macit Ayral, bun­dan sonraki yıllarını yazı yazmak ve es­ki eserleri incelemekle geçirdi. 19 Mart 1961’de İstanbul’da vefat etti, mezarı Karacaahmet’tedir.

Macit Ayral yazı tarifinde ve meşk yazmada, özellikle imzasız ve tarihsiz ya­zıların hattatını ve devrini tesbitte fev­kalâde ustaydı. Yarım asra yaklaşan sa­nat hayatı boyunca yazılarında Mâcid imzası yanında Hüseyin Mâcid, Abdül-mâcid, Mâcid b. Zühdî imzalarını da kul­lanmıştır.

Özel koleksiyonlara girmiş pek çok eseri yanında İstanbul’da Şişli, Levent, Şile, Bebek, Yeşilköy, Muratpaşa, Beyoğ­lu Kamerhatun, Seyyid Ahmed camileriyle Arap Camii’nde celî yazıları vardır.

Diyanet İslam Ansiklopedisi