Lysippos Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

LYSİPPOS (İÖ 4. yy)

Eski Yunan, heykelci. Yunan sanatındaki Klasik dönemin son büyük heykelcisidir.

Sikyon’da doğdu. Yaşamıyla ilgili sınırlı ve çelişik bilgiler Romalı yazar Plinius’un yazılarından derlenmiştir. 4. yy’ın ilk on yılı içinde doğduğu ve sonuna doğru da öldüğü sanılmaktadır. Kuyumcu çırağı olarak yetişti. Heykel sanatını doğayı inceleyerek öğrendi. Yirmi yıl kadar Büyük İskender için çalıştı. Agias gibi ilk dönem ürünlerinde Polykleitos’ un biçim ve oran düzenleri ile geleneksel bir hacimlendirme anlayışının etkileri görülür.

Kendi elinden çıkmış hiçbir heykeli günümüze kalmamıştır. Yapıtları ve üslubu çoğunlukla Roma döneminde yapılan kopyalar aracılığıyla bilinmektedir. Olgunluk döneminin en ünlü yapıtı sayılan Apoksyomenos adlı atlet heykelinde figüre ince ve uzun bir görünüş kazandıran yeni bir oran anlayışı uygulamış, Polykleitos’ta boy ile baş uzunluğu arasında 1/7 olan oranı, 1/8’e dönüştürerek kullanmıştır. Bu yeni oran anlayışını ressam Euphranor, günümüze ulaşmayan bir yazısında ele alarak ayrıntılarıyla incelemiştir.

Lysippos’un kendinden önceki ustalara oranla başları küçültmesi, gövdeleri daha ince, kas dokularını da daha az belirgin kılarak işleyişi, figürlerinin olduğundan daha uzun ve zarif görünmesini sağlar. Öte yandan figürün belli bir hareket anında betimlenmesi ve kasların yönlendirilişindeki karşıtlıklar nedeniyle heykelin bütününün kavranabilmesi, çevresinde dolaşmayı gerektirir. Bu uygulama, onun gerçekte durgun olan heykellerinin, boşluk içinde dönüyor-muş gibi bir izlenim uyandırmalarını sağlar.