Lütfi Paşa (Lütfi Paşa İbn-i Abdu’l-Muin) kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi

Lütfi Paşa (Lütfi Paşa İbn-i Abdu’l-Muin) kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: Fazilet sahibi Osmanlı tarihçi ve vezirlerinden bir zat olup İşkodra’lı’dır. Hammer Avlonyalı olduğunu yazıyorsa da mevsuk değildir. İstanbul’a gelişini müteakib ilim tahsiline koşmakla beraber (Asaf-name)sinin mukaddimesinde zikrettiği vechile Sultan İkinci Bayezid zamanından itibaren Saray’a da intisab ederek «Müteferrikalık» vazifesi ile taşra me’muriyetine çıkmış ve terfi’ ederek çaş-nigir (Sofracı-başı)lık, kapıcı-başılık, mir-alemlik, beyler-beyilik rütbelerine nail olarak Kastamonu, Karaman, Suriye ve saire gibi bir kaç vilayette hükûmet işleri idareciliğinde bulunmuştur. Avdetinde vezirlik rütbesini kazandı. Müteakiben padişah akrabalığı ile müşerref oldu. 944 (1537) tarihinde Ayas Paşa’ya halef olarak Vezir-i A’zam oldu. Fakat rakib ve hasımlarının haşin tabiatlı, bencil, ilmine mağrur gibi icad ettikleri tezvirat, sadr-ı a’zamlık makamında kalmasına mani’ olduğu gibi müşerref bulunduğu akrabalık şerefinden de mahrumiyetine sebeb olduğundan 947 (1540) tarihinde emekli olarak Dimetoka’da ikamete me’mur edildi ve 958 (1551) tarihinde hacc-ı şerifi ifadan sonra yine ikametgâhına dönerek 96′ (1554) de beka alemine intikal etti. Merhum’un bazı nakillere atfen Şam’da medfun bulunduğu rivayet ediliyorsa da (Hadikatü’l-Cevami’) ile(Esmarü’t-Tevarih) ve (Sicill-i Osmai)’de Dimetoka’da irtihal ettiği yazılıdır.

Şairlerin hal tercemelerini beyan eden Osmanlı eserlerinden Edirne’li Sehi Bey’in (Hişt-Behişt) ismindeki tezkiresinde terceme sahibinin ilmi ve ahlaki fazilet sahibi, şiir yazma kabiliyetine de malik hakim bir vezir olduğu mezkurdur ki aşağıdaki eserleri de bu ifadenin adil şahididir.

Eserleri:

Arapça eserleri:

yehillü).

ma yestehibbu min ahvali’l-muhtezirine inde’l-mevti).

Türkçe eserleri:

Kaynak: Osmanlı Müellifleri, Bursalı Mehmed Tahir Bey, Meral Yayınevi, 3. Cilt.