Sosyoloji
Ludwig Wittgenstein – Renkler Üzerin Notlar
Ludwig
Wittgenstein – Renkler Üzerin Notlar
Wittgenstein – Renkler Üzerin Notlar
32. Önermeler çoğu zaman mantığın ve
duyumsamanın sınırlarında kullanılır, öyle ki anlamları bu sınırların üzerinde
gidip gelerek değişiklik arz eder. (s. 14)
duyumsamanın sınırlarında kullanılır, öyle ki anlamları bu sınırların üzerinde
gidip gelerek değişiklik arz eder. (s. 14)
…mantıksal olanı deneyim önermesinden
ayıran kullanımdır.
ayıran kullanımdır.
53. …fenomenoloji yoktur, fakat gerçekte
fenomenolojik sorunlar vardır. (s. 17)
fenomenolojik sorunlar vardır. (s. 17)
61. İnsan, renk kavramlarımızın
incelenmesinin bizleri sonunda her uzamsal ya da fiziksel anlamdan bağımsız
olan görsel imgemizin yerlerinin renklerine götürdüğüne inanmaya meyillidir;
çünkü burada ne ışıklandırma, ne gölgeler ne de parıltı vardır vs. (s. 19)
incelenmesinin bizleri sonunda her uzamsal ya da fiziksel anlamdan bağımsız
olan görsel imgemizin yerlerinin renklerine götürdüğüne inanmaya meyillidir;
çünkü burada ne ışıklandırma, ne gölgeler ne de parıltı vardır vs. (s. 19)
66. …bizlerin renk kavramlarından farklı
renk kavramlarına sahip insanlar olduğu düşünülemez mi? (s. 20)
renk kavramlarına sahip insanlar olduğu düşünülemez mi? (s. 20)
72. …renk kavramları üzerine bakma yoluyla
bir şey öğrenilemez. (s. 22)
bir şey öğrenilemez. (s. 22)
77. Normal görenle renk körü, renk körlüğü
üzerine aynı kavramlara mı sahiptir? (s. 23)
üzerine aynı kavramlara mı sahiptir? (s. 23)
(3. bölüm)
19. Önermelerin çoğu zaman mantık ve
duyumsamanın sınırlarında kullanıldıklarını, öyle ki anlamları bu sınırda
durmadan değişiklik gösterdiğini ve bunların bazen bir normun ifadesi olduğunu
bazen de deneyim ifadesi olarak kullanıldıklarını itiraf etmek zorunda değil
miyim?
duyumsamanın sınırlarında kullanıldıklarını, öyle ki anlamları bu sınırda
durmadan değişiklik gösterdiğini ve bunların bazen bir normun ifadesi olduğunu
bazen de deneyim ifadesi olarak kullanıldıklarını itiraf etmek zorunda değil
miyim?
Çünkü mantıksal önermeyi deneyim
önermesinden ayıran şey düşünce değil onun kullanımıdır.
önermesinden ayıran şey düşünce değil onun kullanımıdır.
20. Yanlış tasarım yanıltır, doğru tasarım
yardımcı olur. (s. 30-31)
yardımcı olur. (s. 30-31)
33. Felsefi belirsizlik insana acı
çektirir.
çektirir.
61. …insan renk isimlerinin anlamlarını
nasıl öğreniyor?
nasıl öğreniyor?
71. Renk kavramlarına, duyu kavramlarıma
benzer şekilde davranıyorum.
benzer şekilde davranıyorum.
187. Duru olan beyaz bir su düşünülemez.
Beyaz, duru olan bir şeyin nasıl gözüktüğü
betimlenemez.
betimlenemez.
188. …bir renk kuramı bulmak istemiyoruz,
aksine renk kavramlarının mantığını bulmak istiyoruz. (s. 66)
aksine renk kavramlarının mantığını bulmak istiyoruz. (s. 66)
248. …fenomenoloji yoktur, fakat
fenomenolojik sorunlar vardır. (s. 75)
fenomenolojik sorunlar vardır. (s. 75)
297. …insanların aldatmaya yatkın
olabileceklerini düşünmek de aldatmanın bir parçasıdır.
olabileceklerini düşünmek de aldatmanın bir parçasıdır.
—
Bemerkungen über die
Farben
Farben
Türkçeleştiren: Ahmet Sarı
Salkımsöğüt Yayınları
Ankara 2007