Ludovico Ariosto Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

ARİOSTO, Ludovico (1474-1533)

İtalyan şair. İtalyan Rönesansı’nın en önde gelen yapıtlarından biri olan Orlando Furioso ’yu yazmıştır.

8 Eylül 1474’te İtalya’da, Reggio Emilia’da doğdu. Bir kont olan babası, Reggio Emilia’nın kale komutanıydı. On yaşma geldiğinde babasının asıl memleketi olan Ferrara’ya taşındılar. Ariosto ölümüne değin kendini Ferrara’lı saydı. Küçük yaştan beri edebiyata ilgi duymasına karşın, babasının zorlamasıyla 1489-1494 arasında hukuk eğitimi gördü. Hukuk eğitimini tamamladıktan sonra babası çok istediği klasik edebiyat çalışmalarını yapmasına izin verdi. Ancak, babası 1500’de ölünce, en büyük erkek çocuk olarak ailesinin geçimini sağlamak zorunda kaldı. 1502’de Canossa valisi oldu, 1503’te Kardinal Ippoli-to d’Este’nin sarayına girdi. 1517’de kardinalle birlikte Macaristan’a gitmeyi, sağlık durumu, annesinin ileri yaşı ve edebi çalışmalarını neden göstererek reddedince, kardinalin kardeşi Ferrara Dükü Alfon-so’nun yanma girdi. Dük onu Apenin dağlarında ıssız bir kent olan Garfagnana’ya vali olarak atadı. Ariosto bu uzak ve tehlikeli görevde üç yıl kaldı.

1525’te, ilerisi için yeterli parayı sağlamış olarak Ferrara’ya yerleşti; uzun süredir ilişkide olduğu Alessandra Benucci ile evlenip günlerini komediler yazmak ve başyapıtı Orlando Furioso üzerinde çalışmakla geçirdi. Uzun yıllar üstünde çalıştığı yapıtının son biçimini alıp basılmasından yaklaşık bir yıl sonra, 6 Haziran 1533’te Ferrara’da öldü.

Komediler, kısa şiirler ve hicivler de yazan Ariosto, esas olarak başyapıtı Orlando Furioso ile anılır. 46 kantodan oluşan bu uzun şiir, Boiardo’nun Orlando Innamorato adlı tamamlanmamış şövalye romanını temel alır. Ariosto 1505’te yazmaya başladığı bu yapıtını yaşamının sonuna değin işlemiş, düzeltmiş, değişiklikler yapmıştır. Fransız destan kahramanı Roland’ın İtalyan yazınındaki karşılığı olan Orlando, Paris’i kuşatan Araplar’a karşı verilen savaşta yerini alırken, bir yandan da büyük bir kıskançlıkla iç içe yürüyen bir aşk yaşar. Destanda bu mutsuz aşk macerasının yanı sıra, söz konusu dönemin tarihsel olayları ve Charlemagne’ın Hıristiyanlık’ı yaymak için yaptığı mücadeleleri de dile getiren Ariosto, sık sık güncel olaylara göndermeler yapar. Aşk ve savaşın yanı sıra, dostluk, kahramanlık, cesaret, bağlılık gibi temalar, gerçekle fantazinin iç içe geçtiği bir anlatımla aktarılır. Destanın sonunda, dönemin tüm “iyi” Hıristiyan edebiyatı örneklerinde olduğu gibi, “dinsiz Araplar” püskürtülür, ikincil temalar tatlı bir sonla bitirilir. Yapıtta Ariosto’nun klasik kültür konusundaki geniş bilgisi, derin bir insan sevgisini de içeren incelikli bir anlatımla verilir. İlk baskısı 1516’da yapılan Orlando Furioso kısa sürede büyük bir başarı kazandı, ilk baskıyı izleyen yetmiş yıl içinde İtalya’da tam 154 kez basıldı, hemen bütün Avrupa dillerine çevrildi.

16. yy edebiyatının önemli ve etkili şairlerinden biri olan Ludovico Ariosto, Cervantes, Spenser ve Shakespeare’i etkilemiş ve Orlando Furioso’suyla İtalyan Rönesansı’nm sanatsal eğilimlerini ve duygusal tutumlarını hem öz, hem biçim açısından yetkin bir biçimde ortaya koymuştur.

•    YAPITLAR: Şiir: Orlando Furioso, 1516-1532. Oyun: I Suppositi, 1509; La Cassaria, 1510.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi