Edebi Şahsiyetler

Lucianus (Samsatlı Lukianos) Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

LUCİANUS (2-yy)

Eski Yunan, yazar. Yergileriyle tanınmıştır.

Roma İmparatorluğu’nun Suriye Eyaleti’nde Samosata kentinde (bugün Adıyaman’da Samsat kasabası) doğdu, Mısır’da öldü. Doğum ve ölüm tarihleri kesin değildir. 120 dolaylarında doğduğu, 190 dolaylarında öldüğü sanılmaktadır. Heykelcilikle uğraşan bir aileden geliyordu. Kendi de bir süre bu sanatla ilgilendikten sonra, Batı Anadolu’ya gitti. Anadili Aramî idi, Batı Anadolu’da Yunanca ve retorik konusunda ustalaştı, iyi bir konuşmacı olarak ün kazandı.Yunanistan, İtalya ve Galya gezilerinin ardından 165 dolaylarında Atina’ya yerleşti. Yunan edebiyatı ve felsefe üstüne incelemeler yaptı. Kynik filozof Menippos’un yapıtlarından etkilendi. Yaşamının son döneminde, Romalı yönetici dostlarının yardımıyla İskenderiye’de yüksek bir göreve getirildi.

Lucianus düzyazı, şiir ve diyalog biçiminde seksen kadar yapıt vermiştir. Öykülerini, çoğunlukla Roma İmparatorluğu’nun parlak dönemlerini yansıtan bir dekor içine yerleştirmiştir. Bunlarda ikiyüzlülüğü, boş inançları, kimi felsefecilerin zayıflıklarını ve kuramların aksak yönlerini yerer. Yapıtları arasında, dostu kynik düşünür Peregrinus’un kendini öldürmesini anlatan, bir yalancı peygamberi konu edinen ve tarih yazımını ele alan kitaplar vardır. “Gerçek Tarih” adında, Ay’a yolculuk üstüne ilginç bir öyküsü de bulunmaktadır. Lucianus’un yapıtları, Rabelais ve Voltaire gibi yergi yazarlarını etkilemiştir.

•    YAPITLAR (başlıca): Lucianus ex recensione, 3 cilt, (ö.s.), C.Iacobitz (der.), 1852-1853.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi