Tarihi Şahsiyetler

Louis Paul Cailletet Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

CAILLETET, Louis Paul (1832-1913)

Fransız, fizikçi. Gazların sıvılaştırılması ve düşük sıcaklık fiziği üzerine çalışmalarıyla tanınır.

Louis Paul Cailletet 21 Eylül 1832’de Chatillon-sur Seine kentinde doğdu. 5 Ocak 1913’te Paris’te öldü. Ecole des Mines’de okuduktan sonra babasının dökümhanesinde çalışmaya başladı, daha sonra işin başına geçti. Yaptığı işin niteliği onu fiziksel araştırmalar yapmaya yönlendirdi. 187Q’te gaz yasaları ile ilgilenmeye başladı. Özellikle hakiki gazların ideal gaz yasalarına aykırı davranışlarım saptamak amacı ile çok hassas ölçümler yaptı. Bu konuyu birkaç yıl sonra Van der Waals ayrıntılı olarak incelemiş, hakiki gazları ideal koşullardan ayıran özellikleri düzenleyen bağıntıyı yayımlamıştır.

Bu çalışmalar Cailletet’yi gazların sıvılaştırılması deneylerine yöneltti. Bu amaçla Joule-Thomson etkisi diye bilinen prensibi uyguladı. Buna göre bir gaz önce sıkıştırılıp mümkün olduğu kadar soğutulduktan sonra yeniden genişlemesine izin verilir. Bu genişleme olayı sırasında gaz önemli ölçüde soğur. Bu yöntemi uygulayan Cailletet 1877’de kendi geliştirdiği bir pompa aracılığıyla az miktarda oksijen gazını 300 atmosferlik basınç ve – 27°C derecede sıvılaştırabilmişti. Daha sonra aynı tür deneyleri Paris’te Ecole Normale’de tekrarlayarak azot, karbon monoksit ve havayı sıvılaştırmayı başardı. Aynı tür çalışmalar, Cailletet’den bağımsız olarak isviçreli fizikçi R.P. Pictet tarafından yürütüldüğünden sıvılaştırma olayını ilk kez kimin gerçekleştirdiği bir tartışma konusudur.

Cailletet, gazların sıvılaştırılmasmda kullandığı kendi adıyla bilinen pompa sistemini, yüksek basınçları ölçmek için manometreler, ayrıca uçakların yüksekliğini saptamak için de bir tür altimetre geliştirmiştir.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

İlgili Makaleler