Tarihi Şahsiyetler

Louis Nicolas Vauquelin Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

VAUQUELIN, Nicolas Louis (1763-1829)

Fransız, kimyacı. Krom elementini, glüsini ve birçok doğal organik bileşiği ayırmıştır.

16 Mayıs 1763’te Normandiya bölgesindeki Pont l’Eveque yakınlarındaki Saint-Andre-d’Hebertot’da doğdu, 14 Kasım 1829’da aynı kasabada öldü. Yoksul bir köylü çocuğu olan ve küçük yaşlarda önce Rouen, ardından da Paris’teki eczanelerde çalışmaya başlayan Vauquelin, 1784’te yeteneklerini sezinleyen Fransız kimya bilgini Fourcroy’nun asistanlığını üstlendi. 1792’de eczacılık diplomasını aldıktan sonra siyasal nedenlerle Paris’ten uzaklaşmak ve Paris yakınlarındaki Meaux’da bir hastanede çalışmak zorunda kaldı. 1794’te Paris’e dönünce Ecole Polytechnique’de kimya doçentliğine atandı. 1797’de profesörlüğe yükseltilerek Madencilik Okulu’nda görevlendirildi. 1801’de College de France’a geçti. Doğal Tarih Müzesi’nde uygulamalı kimya dersleri vermeye başladığı 1804’te Fourcroy ile birlikte bir fabrika kurdu. 1811’de tıp doktoru unvanı aldı ve Tıp Fakültesi’nde Fourcroy’nun ölümüyle boşalan kürsüye geçti. 1822’de politik nedenlerle bu görevine son verilince yalnızca müzedeki dersleriyle yetinmek zorunda kalan Vauquelin, ölümünden bir yıl önce Calvados idari bölgesinden milletvekili seçildi.

Önceleri çalışmalarını maden filizlerinin ve minerallerin kimyasal bileşimlerinin araştırılması üzerinde yoğunlaştıran Vauquelin’in en önemli başarısı, 1797’de, Sibirya’da çıkarılan krokoiz mineralinin içinde yeni bir elementin varlığını belirlemesi ve krom adını verdiği bu elementi ayırmasıdır. Vauquelin ertesi yıl da, limoges zümrütünün içinde glüsin olarak adlandırdığı yeni bir nadir toprak elementi bulunduğunu öne sürdü. Daha sonra glüsinin berilyum oksit olduğu anlaşılmış ve berilyum elementi 1828’de F.Wöhler tarafından ayrılmıştır.

Vauquelin, bulunan ilk aminoasit olduğu sonradan anlaşılan asparajini ve komforik asiti ayırmayı başararak doğal organik bileşiklerin elde edilmesi konusunda da önemli katkılarda bulunmuştur.

• YAPITLAR (başlıca): Manuel de l’essayeur, 1799, (“Deneycinin El Kitabı”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi