Tarihi Şahsiyetler

Lord Palmerston Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

PALMERSTON, Henry John Temple (1784-1865)

İngiliz devlet adamı. 1830-1865 arasında İngiltere’nin iç ve dış politikasının belirlenmesinde etkili olmuştur.

20 Ekim 1784’te Hampshire’da Romsey yakınlarında Broadlands’de doğdu, 18 Ekim 1865’te Hertfordshire’da Brocket Hall’da öldü. Köklü bir İngiliz ailesi olan Templeİarın İrlanda kolundan gelmekteydi. 8 yaşındayken ailesiyle birlikte gittiği İtalya ve İsviçre’de iki yıl yaşadı. Ortaöğrenimini Londra yakınlarındaki Harrow’da tamamladıktan sonra, 1800’de Edinburgh Üniversitesi’ne girdi. Nisan 1802’de babasının ölümü üzerine III.Palmerston vikontu oldu. Bir yıl sonra Cambridge Üniversitesine bağlı St. John’s College’a girdi. Üniversite öğrencisi iken, 1806’da William Pitt’in (Genç) ölümü üzerine boşalan Cambridge Üniversitesi parlamento temsilciliği için Tory adayı olarak verdiği mücadeleyi kazanamadı. Ancak daha sonra 1811-1831 arasında Cambridge Üniversitesi’ni 20 yıl boyunca parlamentoda temsil etti. 1807’de Tory Partisi’nden Newport temsilcisi olarak Avam Kamarası’na girdi. 1809’da başbakan Perceval (1762-1812) döneminde savaş bakanı oldu ve Donanma Bakanlığı’nda görev aldı. Bu görevlerini 19 yıl boyunca, Canning (1770-1827), Goderich (1782-1859) ve Wellington (1769-1852) başkanlığındaki Tory hükümetlerinde de sürdürdü.

1820’lerde Tory Partisi içinde Wellington’ın temsil ettiği aşırı muhafazakâr kanada muhalif, liberal bir grup oluşmuştu. Palmerston’ın da içinde bulunduğu bu grubun önderliğini, önce Canning, onun ölümünün ardından da Huskisson (1770-1830) üstlendi. Huskisson’un 1828’de Wellington hükümetinden istifa etmesi üzerine Palmerston da partisinden ayrılarak Whig’lere katıldı.

Wellington’un kitlelerce desteklenen seçim ve djğer reformları gerçekleştirmeye yanaşmaması, Toryler’in iktidardan uzaklaşması ve 1830’da Charles Grey başkanlığında bir Whig hükümetinin kurulması sonucunu doğurdu. Palmerston, 1832 seçim reformunu yasalaştıran bu hükümette, 1830-1834 arasında dışişleri bakanı olarak görev aldı. 1835-1841 arasında Melbourne hükümetinde de aynı görevi sürdürdü.

Palmerston’ın dışişleri bakanı olduğu dönemde, İngiltere dünyanın tek sanayileşmiş ülkesiydi. O zamana değin korumacı iktisat politikaları altında gelişen İngiliz sanayiinin çıkarları, artık serbest dünya ticaretinin gerçekleşmesinden yanaydı. İngiltere’nin sürekli müttefikleri ya da sürekli düşmanları olmadığı, sürekli olanın bu ülkenin iktisadi ve siyasi çıkarları ve bu çıkarların korunması olduğu görüşünde olan Palmerston, görevi sırasında bu görüşü doğrultusunda ince diplomasi, kaba güç gösterisi ve “liberal reformcu” akımların desteklenmesine dayanan bir dış politika izledi.