Lillian Hellman Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

HELLMAN, Lilian (1905-1984)

ABD’li oyun yazarı. Yapıtlarıyla olduğu gibi, yaşamı ve kişiliğiyle de ilgi çekmiş, feminizmin önemli savunucularından biri olmuştur.

20    Haziran 1905’te New Orleans’ta doğdu, 30 Haziran 1984’te Massachusetts’te öldü. Çocukluğu New York’ta geçti. Yükseköğrenimini New York ve Columbia üniversitelerinde yaptı. 1925’te yazar Art-hur Kober’le evlenerek Paris’e yerleşti. Burada bir dergiye öyküler yazdı. 1932’de eşinden ayrılarak ABD’ye döndü. Çeşitli yaymevlerinde düzeltmen olarak çalıştı. New York Herald. Tribüne gazetesine kitap eleştirileri yazdı. 1940’tan başlayarak pek çok kolejde ve Yale ve Harvard gibi tanınmış üniversitelerde edebiyat ve sanat tarihi dersleri verdi.

Önceleri öyküleriyle tanınmasına karşın, daha sonra oyunlarıyla ünlendi. İlk oyunu The Cbildren’s Hour (Çocuk Saati) 1934’te yayımlandı. Öğrencilerinin ortaya attığı bir iki küçük yalan üzerine, tutucu çevrelerin eşcinsellikle suçlamaya başladığı iki kadın öğretmenin içine düştüğü kötü durumu anlatan oyun, Broadway’de sahnelenince olaylara yol açtı. Başta Boston ve Chicago olmak üzere birçok kentte yasaklandı. 1962’de yine Hellman’ın senaryosuyla beyaz perdeye aktarıldı.

Hellman 1936’da Ispanya’ya gitti. İç savaşın eşiğindeki bu ülkede her geçen gün gelişen faşizme karşı savaşımı destekledi. İspanya dönüşü, ABD’de İspanya’daki özgürlükçü güçleri destekleyen büyük bir yardım kampanyası başlattı. 1939’da yayımlanan ve ilk oyunu kadar ilgi gören The Little Foxes’ı da (Küçük Tilkiler) İspanya’da bulunduğu günlerde tamamladı. Güneyli bir ailenin para tutkunu bireylerini anlattığı bu oyunu da yine kendi senaryosuyla sinemaya aktarıldı ve gişe rekorları kırdı. 1941’de W ateh on the Rhine [Ren Bekçileri) oyunu ile Tiyatro Eleştirmenleri Ödülü’nü kazandı.

1950’lerin başlarında McCarthy’nin ABD’li sanatçılar üstünde yoğunlaşan baskısı Hellman’ın yaşamında bir dönüm noktası oluşturdu. Önce, 1930’larm başlarından beri yaşamını paylaştığı yazar Dashiell Hammett, başkanı olduğu insan haklarını savunan bir örgüte katkıda bulunanların listesini açıklamayı reddettiği için tutuklandı. Arkasından konuyu soruşturan Amerikan Aleyhtarı Etkinlikler İçin Komite, Hellman’dan da aynı örgütün çalışmalarına ve bu çalışmalara katılan sanatçılara ilişkin soruları yanıtlamasını istedi. Hellman bu sorulan yanıtlamayı kabul etmediği için tutuklanmadı ama uzun süren bir işsizliğe itildi. ABD yönetiminin bu konudaki yoğun baskısı yüzünden sinema ve tiyatro çevrelerinde iş bulamaz oldu. Tutuklu kaldığı sürede sağlığım önemli ölçüde yitirenDashiell Hammett ile birlikte yaşamının en zor günlerini geçirdi.

Bu güç dönem, 1960’ta Toys in the Attic (“Tava-narasındaki Oyuncaklar”) adlı oyunun sahnelenmesine değin sürdü. Bu oyunla Hellman, Tiyatro Eleştirmenleri Ödülü’nü bir kez daha aldı. Ancak, tüm bu başarılara karşın, eski günlerde olduğu gibi sinema ve tiyatroya yeniden eğilmedi. Aynı yıl Dashiell Ham-mett’in ölmesi onun için büyük bir yıkım oldu. Yaşamının bundan sonrasını anılarını yazarak geçirdi. Bu anıların ikinci kitabında anlatılanlar ünlü yönetmen Zinnemann’m Türkiye’de de ilgi gören filmi Julia’nm konusunu oluşturdu.

•    YAPITLAR (başlıca): Oyun: The Children’s Hour, 1934, (Çocuk Saati); Days to Come, 1936, (“Önümüzdeki Günler”) The Little Foxes, 1939, (Küçük Tilkiler); Watch on the Rhine, 1941, (Ren Bekçileri); The North Star, 1943, (“Kuzey Yıldızı”); Searching Wind, 1944, (“Keskin Rüzgâr”); Another Part of the Forest, 1946, (“Örmanın Başka Bir Bölüıriü”); Regina, 1946; TheAutummGarden, 1951, (“Güz Bahçesi”); The Lark, 1955, (“Tarlakuşu”); Toys in the Attic, 1960, (“Tavanarasmdaki Oyuncaklar”). Senaryo: The Dark Angel, (M.Shairp ile) 1935, (“Karanlık Melek”); The Chase, 1966, (“Av”). Anı: An Unfinis-hed Woman, 1969, (“Bitmemiş Bir Kadın”); Pentimento, 1973; Secoundrel Time, 1976, (“Hain Zaman”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi