Li Shimin Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

Lİ Şİ-MİN (599-649)

Çin imparatoru. Tang hanedanının ikinci imparatorudur. İktidarı sırasında Çin, tarihinin en görkemli dönemlerinden birini yaşamıştır.

Bazı kaynaklar doğum tarihini 600 olarak vermektedir. Çin’in kuzeybatısındaki Şansi Eyaleti’nde Ta-Hsing-çeng yakınlarında doğdu, 10 Temmuz 649’da Çang-an’da (bugün Sian) öldü. Çin’in 589’da Sui hanedanı tarafından birleştirilmesinden önce ülkenin kuzeyine egemen olan bir aileden geliyordu. O doğduğunda, Sui hanedanının (581-618) hizmetinde yüksek dereceli bir memur olan babası Li Yüan’ın (566-635) görevi ayaklanmaları bastırmak ve kuzey topraklarını göçebe Türkler’in saldırılarından korumaktı.

Li Şi-min, 617 başında, babasını Sui yönetimine karşı ayaklanmaya özendirdi. Li Yüan ve Li Şi-min aynı yılın sonunda Türkler’in de yardımıyla Sui başkenti Çang-an’ı ele geçirdiler Li Yüan 618’de Tang hanedanını (618-907) kurarak imparator oldu. Ancak, Li Şi-min entrikalarla kardeşlerini öldürttü ve 626’da babasına zorla tahtı bıraktırarak imparator oldu. Bu tarihte Tai Tsung (Büyük Yaratıcı) adını alan Li Şi-min’in imparatorluk dönemi Tang hanedanının en parlak dönemini yaşadığı yıllar oldu. Bu yıllarda, Çin’de merkezi yönetim yeniden kuruldu. Çinliler uzun yıllar sonra Çin Seddi’nin kuzeyinde ve Orta Asya’da yaşayan yabancı halkları kendilerine yeniden bağımlı kıldılar.