Lamine Gueye Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

GUEYE, Lamine (1891-1968)

Senegalli siyaset adamı. Afrika kültürün ün Fransız kültürü ve kurumlarıyla bütünleşebileceğini savunmuştur.

20    Eylül 1891’de Fransız Sudanı’nda Medine’de (şimdi Mali Cumhuriyeti’nde) doğdu, 10 Haziran 1968’de Senegal’in başkenti Dakar’da öldü. Hukuk öğrenimini bitirdikten sonra Fransız sömürge yönetimi tarafından mesleki çalışmalar yapmak üzere Paris’e gönderildi. 1921’de Senegal’e döndü ve bir süre Saint-Louis belediye başkanlığı yaptı. Ardından sömürge yönetimi tarafından Hint Okyanusu’ndaki Reunion Adası’na yargıç olarak atandı ve bu görevini 1933’e değin sürdürdü.

1934-1945 döneminde birçok kez Fransız Millet Meclisi’nde Senegal temsilcisi olarak bulundu. 1936’da Fransa’daki Sosyalist Parti’nin (SFIO-İşçi Enternasyonali Fransız Şubesi) Senegal şubesini kurdu ve başkanı oldu. 1948’de şair ve siyaset adamı Leopold Sedar Senghor’un kendi partisini kurmak üzere SFIO’dan ayrılmasının ardından Senegal’in Fransız Meclisi’ndeki temsilciliği için yapılan seçimleri kaybetti. 1958’de Senghor’un Afrika’nın güçsüz küçük bağımsız birimlere ayrılmasına karşı çıkmak amacıyla kurduğu Senegal İlerici Birliği’ne katıldı. 1959’da Senegal’in iç işlerinde bağımsızlığının Fransa tarafından kabulüyle kurulan Senegal Meclisi’nin başkanlığına seçildi ve bu görevi ölümüne değin sürdürdü.

Gueye, Fransız vatandaşlığı ile Afrika vatandaşlık haklarının çakışabileceğini, Afrika kültürünün Fransız kültürü ve kuramlarıyla bütünleşebileceğini savundu. Bu nedenle 1946’da ve 1950’de Fransa’nın denizaşırı topraklarında yaşayan herkese Fransız vatandaşları ile aynı hakları tanıyan ve Fransız ve Afrikalı devlet memurlarının eşit hak ve yetkilere sahip olmasını kabul eden iki yasaya Gueye’nin adı verildi.

•    YAPITLAR (başlıca): Etapes et perspectives de l’Union Française, 1955, (“Fransız Birliği’nin Aşamaları ve Amaçları”); Ittineraıre african, 1966, (“Afrika’nın İzleyeceği Yol”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi