Edebi Şahsiyetler

Lady Mary Wortley Montagu Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

MONTAGU, Lady Mary Wortley (1689-1762)

İngiliz, yazar. İstanbul’u anlatan mektuplarıyla tanınmıştır.

15 Mayıs 1689’da Nottingham’da, Thoresby’de doğdu, 21 Ağustos 1762’de Londra’da öldü. Beşinci Kingston Lordu ile Lady Mary Fielding’in kızıydı. Çocukluğu çok iyi koşullarda geçti. Her türlü eğitim olanağına sahipti. Latince’yi kendi kendine öğrendi. Edward Wortley Montagu’nun kız kardeşi arkadaşı Anne Montagu ile uzun süre mektuplaştı. Bu mektuplarında beliren eleştirel zekâsı ve duyarlı kişiliğiyle E.W.Montagu’yu çok etkiledi. Babasının kendisini başkasıyla evlendirmek istemesi üzerine evden ayrılıp E.W.Montagu ile evlendi. E.W.Montagu 1815’te Liberal Parti’den parlamento üyesi, sonra da kral I.George’un hazine danışmanı oldu. Londra’ya yerleştiler. Lady Montagu kentin edebiyat çevrelerine girdi, şair Alexander Pope’la tanıştı. Ertesi yıl kocası İstanbul’a büyük elçi altanınca Lady Montagu de onunla İstanbul’da iki yıl kaldı. 1718’de birlikte Londra’ya döndüler. Lady Montagu burada, İstanbul’ da öğrendiği çiçek aşısıyla çocuklarını aşılattı. Ünlü doktorların pek çoğunu ve hatta kral ailesini de bu aşının yararlarına inandırdı. Kral II. George’un altı mahkûm üstünde çiçek aşısının denenmesi için emir vermesini sağladı. Lady Montagu 1739’da kocasından ayrılıp İtalya’ya gitti. 1761’de kocasının ölümünden sonra Londra’ya döndü, kısa bir süre sonra da öldü.

Lady Montagu’nun İstanbul’da bulunduğu yıllar padişah III.Ahmed zamanına rastlar. Onun İstanbul’ dan İngiltere’deki arkadaşlarına yazdığı mektuplar çok ilgi çekmiştir. Mektuplarında son derece doğru, gerçekçi gözlemlerle duyduklarını ve gördüklerini olduğu gibi yansıtmıştır. Dönemin saray giysilerinden, hamamlarına, çarşılarına kadar çok değişik özellikler üstüne edindiği bilgileri süsleyerek anlatmıştır. Sarayların, büyük konakların haremlerini, kadınların yaşamlarını en ince ayrıntılarıyla belirtmiştir. Bu nitelikleriyle mektupları, Osmanlı kültür ve toplum tarihinin önemli kaynakları arasında sayılır. Mektupların bir bölümü Ahmet Refik tarafından Türkçe’ye çevrilerek 1933’te yayımlanmıştır.

•    YAPITLAR (başlıca): The Complete Letters of Lady Mary Wortley Montagu, (ö.s), 3 cilt, 1965-1967; (“Lady Mary Wortley Montagu’nun Tüm Mektupları”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi
vikipedi, ekşi