- Bütün halka içten gelen merhamet göster.
- Allâh’a sığın, onun emrine itaatsizlik etme!
- Dâima iyilik yap ki, kendin de iyilik bul.
- Allah’tan ne gelirse ona râzı ol!
- İyi hareket et, kötülerin zararlarını ortadan kaldır!
- Gönlünü ve dilini doğru tut!
- Diline ve gözüne sahip ol, boğazına dikkat et; az ye, fakat helal ye.
- İnen yükselir, yükselen iner, parlayan söner ve yükselen durur.
- Bu dünya renkli bir gölge gibidir, onun peşine düşersen kaçar; sen kaçarsan o seni kovalar.
- Bütün iyilikler bilginin faydasıdır Bilgi ile göğe dahi yol bulunur.
- Anlayış ve bilgi çok iyi şeydir; eğer bulursan, onları kullan ve uçup göğe çık.
- Bir insan bütün dünyaya tamamen sahip olsa bile, sonunda dünya kalır; onun kısmetine ancak iki top bez düşer.
- Akıl süsü dil, dil süsü sözdür İnsanın süsü yüz, yüzün süsü gözdür İnsan sözünü dil dili ile söyler; sözü iyi olursa, yüzü parlar.
-
filozof/yusufhashacip
- Bu dünyanın kusuru bin, meziyeti ise birdir İnsan bunu nasıl geçirirse, o öyle geçer.
- Büyüklük taslayan, kibirli ve küstah adam, tatsız ve sevimsiz olur; kibirli insanın itibari günden güne azalır.
- Eğer kendine candan bağlı birisini arıyorsan, sözün kısası, kendinden daha candan birini bulamazsın.
- Akıl senin için iyi ve yeminli bir dosttur Bilgi senin için çok merhametli bir kardeştir.
- Doğan ölür, ondan eser olarak söz kalır Sözünü iyi söyle, ölümsüz olursun.
- Dünya ve âhireti her ikisini birden elde etmek istersen, şu birkaç işi bırakma; muktedirsen bunları mutlaka yerine getir!
- Elini uzatarak gökteki yıldızları tutsan ve başın göğe değse bile, sonunda sen yine yerdesin
- Ey asil insan! insanlığı elinden bırakma; insanlığa karşı daima insanlıkla muamele et
- İşi adaletle yap, buna gayret et; hiç bir zaman zulüm etme; Allah’a kulluk et ve O’nun kapısına yüz sür.
- Hangi iş olursa olsun, sen onu tatlı dille karşıla; her işte tatlı dil kullanırsan saadet sana bağlanır.
- Hiç bir işte acele etme, sabırlı ol, kendini tut; sabırlı insanlar arzularına erişirler.
- Söz ağızda iken sahibinin esiridir, ağızdan çıktıktan sonra sahibi onun esirdir.
- Hangi işe girersen, önce sonunu düşün; sonu düşünülmeyen işler, insana zarar getirir
- Başkasının zararını isteme, kendin de zarar verme; hep iyilik yap, kendi heva ve heveslerine hakim ol.
- Bak, doğan ölür; ondan, eser olarak, söz kalır; sözünü iyi söyle! ölümsüz olursun
- İnsanın bunca zahmet çekmesi hep boğazı ve sırtı içindir; mal toplar, yiyemez; öldükten sonra da vebali altında kalır.
- Ey nimet sahibi olan kimse, şükret Şükredene Tanrı nimetini artırır.
- İnsan nadir değil, insanlık nadirdir insan az değil, doğruluk azdır.
- İnsanın bunca zahmet çekmesi hep boğazı ve sırtı içindir Mal toplar, yiyemez; öldükten sonra da vebalı altında kalır.
- Çok mal aç gözlüyü doyurmaz Ecel gelince pişman olur, fakat artık işini yoluna koyamaz.
- Akıl bir meşaledir Kör için göz, ölü vücut için can, dilsiz için sözdür.
- Kötülük edersen, kötülüğün karşılığı pişmanlıktır Elinden gelirse, kötülüğün inadına iyilik yap.
- Çok dinle fakat az konuş Sözü akıl ile söyle ve bilgi ile süsle.
- Fenalık cahillikten doğar, hastalıklar kötülükler hep aynı noksanlıktan ileri gelir Fakat tedavi ile hastalara şifa verilebilir; terbiye ile kötüler iyi edilebilir; okumak yoluyla da bilgisizlere bilgi verilmiş olur.
- Öfke ve gazapla işe yaklaşma; eğer yaklaşırsan, ömrü heder edersin
- Gurur faydasızdır, o insanları kendinden soğutur Alçak gönüllülük ise insanı yükseltir.
- Halka faydalı ol, onlara zarar verme!
- Her mahlûk kendi nasibini alır Yürüyenler yiyeceklerini ve uçanlar da yemlerini bulurlar.
- Her sözü söz diye ağzından çıkarma Lüzumlu olan sözü düşünerek ve ihtiyatla söyle.
- Her bakımdan tam zengin olmak istersen, kanaatkâr ol Böylece kendi nasibini elde etmiş olursun.
- Huzur istersen zahmet ile birlikte gelir Sevinç istersen kaygı ile birlikte bulunur.
- İşe acele ile girme, sabır ve teenni ile hareket et Acele yapılmış olan işler yarın pişmanlık getirir.
- İnsanların seçkini insanlığa faydalı olan insandır Halk nazarında muteber kimse, merhametli olan insandır.
- İnsan, binlerce yaşasa, arzu ettiği şeylere kavuşsa bile, yine dileği bitmez.
- İnsana insanlığı nisbetinde mukabelede bulun Böyle mukabelede bulunduğu için, insana insan adı verilmiştir.
- İnsanı dil kıymetlendirir ve insan onunla saadet bulur insanı dil kıymetten düşürür ve insanın dili yüzünden başı gider.
- Kara toprak altındaki altın, taştan farksızdır Oradan çıkınca, beylerin başında tuğ tokası olur.
- Kimin sana biraz emeği geçerse, sen ona karşılık daha fazlasını yapmalısın.
- Kötülük değersiz bir şey olduğu için, onu yapan da değersizdir.
- Menfaat sandalyeye benzer; başında taşırsan seni küçültür, ayağının altına alırsan seni yükseltir.
- Yalnız kendi menfaatini gözeten dosta gönül bağlama Fayda görmezse, sana düşman olur, ondan vazgeç.
Kutadgu Bilig Nedir, Yazılma Amacı, Özellikleri