Kuşadalı Tekkesi Tarihçesi, Özellikleri, Hakkında Bilgi
Kuşadalı Tekkesi. İstanbul Aksaray’da XIX. yüzyıl sûfîlerinden Kuşadalı İbrahim Efendi adına inşa edilen tekke.
Kâtip Muslihuddin mahallesinde. Kâtip Muslihuddin Camii sokağı ile Sancaktar Müezzin sokağının sınırladığı arsa üzerinde yer almakta olup 1235’te (1820) Hacı Halil Ağa tarafından tesis edilmiştir. 1248’de (1832) çıkan bir yangında ortadan kalkan tekke. 1840’tan sonra Halvetiyye’nin Bekriyye koluna bağlı Şamlı Şeyh İbrahim Efendi tarafından ihya edilerek tekrar faaliyete geçirilmiştir. Tekkelerin kapatılmasının (1925) ardından kaderine terkedilen yapı zamanla harap olmuş, 1950’lerin başında tamamen ortadan kalkmış, yalnızca Kâtip Muslihuddin Camii sokağının karşı yakasında bulunan küçük hazîre günümüze ulaşabilmiştir.
Tek bir yapıdan oluşan Kuşadalı Tekkesi’nde selâmlık ve tevhidhâne doğu yönünde, harem batı yönünde yer almakta, cümle kapısı Kâtip Muslihuddin Camii sokağına, harem kapısı Sancaktar Müezzin sokağına açılmaktaydı. Ahşap karkaslı olan yapı iki katlıydı. Zemin katın doğusundaki alt kesimde ahşap dikmelerin arası tuğla hatılla moloz taşlarla örülmüş, bunun dışında kalan bütün duvarlar içeriden bağdadî sıva. dışarıdan ahşap kaplamayla teşkil edilmişti. Dikdörtgen veya kare planlı olduğu anlaşılan tevhidhâne ye cümle kapısından ve selâmlığı meydana getiren giriş bölümünden geçilerek varılmaktadır. İki kat yüksekliğindeki bu mekânın üst kesiminde kafeslerle kapatılmış yuvarlak kemerli açıklıklara sahip kadınlar mahfili, bunun yanında da ahşap korkulukları olan hünkâr mahfili, dikdörtgen panolar içinde eklektik kalem İşlerinin bulunduğu zemin kat duvarlarında ise selâmlığı tevhidhâneye bağlayan kapıyla şerbethâneye ve meydan odasına açılması muhtemel iki servis penceresi bulunmaktaydı. Kuşadalı Tekkesi dış görünümü itibariyle küçük boyutları, hiçbir süslemenin görülmediği cepheleri ve alaturka kaplı kırma çatısıyla XIX. yüzyıla ait sıradan bir İstanbul konutunu andırır.
TDV İslâm Ansiklopedisi