Kurşunlu Han -Manisa- Tarihçesi, Mimari, Hakkında Bilgi

Kurşunlu Han. Manisa’da XV. yüzyılın sonlarına ait han.

Manisa ili merkezinde olup II. Bayezid’in hanımlarından Hüsnüşah (Husniye-şaz) Hatun tarafından yaptırılmıştır. inşa tarihini belirleyen bir kitabesi yoksa da Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi’nde ka­yıtlı Manisa’da Hatu­niye Camii’nin banisi, II. Bayezid’in oğlu Şehinşah’ın annesi Hüsnüşah Hatun vak­fına ait 903 (1497-98) tarihli Arapça vak­fiyesinden anlaşıldığına göre Hatuniye Camii ile aynı tarihlerde inşa edilmiştir. Hüsnüşah Hatun Manisa’da kaldığı yıllar­da Hatuniye Camii, Serâbâd mahallesin­de şimdi yıkılmış olan hamamla bunlara vakfedilmiş, bugün Kurşunlu Han olarak anılan büyük hanı da yaptırmış, bu eser­leri için zengin gelir kaynakları vakfetmiş­tir.

Kurşunlu Han çeşitli tamirler görmekle beraber esas şekli değişmemiştir. Sonra­dan yapılan ilâvelerin ise hanı çirkinleştirdiği muhakkaktır. Yapı 1020 (1611) yı­lında vuku bulan zelzelede harap olmuş, tamiri için İstanbul’dan emir gönderil­miş, 1053(1643) ve 1088 (1677) tarihle­rinde de büyük tamir görmüştür. Yapılan keşfe göre hanın kıble tarafındaki alt ve üst kemerlerinden on ikisi, altı hücre, ahırın çatısı, odaların kapı ve pencereleri, caminin bazı kurşun aksamı, şadırvanın çatısı, aşhane, ahır ve imaretin çatıları ta­mire muhtaç durumdaydı. Evliya Çelebi’-nin, “Tahıl Pazarı Hanı kurşunludur, kal’a-misal kırk kubbeli hân-ı kebîrdir kim cüm­le Arap ve Acem bezirganı anda mekse-derler, ismine Hatuniye Hanı derler” diye tarif ettiği yapıdan Rudolf M. Riefstahl, “Yaklaşık olarak kare planlı, büyük ve iyi inşa edilmiş bir Osmanlı hanı” diye söz et­mektedir. Yapının Arapça vakfiyesine gö­re otuz altı tahtanî, otuz sekiz fevkanî odası, büyük avlusu, ortasında havuzu, büyük bir ahırı vardır.