Kurata Seriyyesi Tarihi, Sonuçları, Hakkında Bilgi

Kuratâ Seriyyesi. Hz. Peygamber’in Benî Kuratâ üzerine gönderdiği iki seriyye (6/627, 9/630).

Kuratâ, Kilâb b. Rebîa’nın Kurt, Kurayt, Karît adlı oğullarından gelen ve Necid’de Dâriye ile Rebeze koruluklarının Medine tarafındaki Fedek ve Avâlî çevrelerinde yaşayan alt kollarının ortak adıdır. Hz. Peygamber 6 yılının Muharrem ayında (Haziran 627), bu kabilenin Basra-Mekke yolu üzerinde ve Medine’ye yedi gecelik mesafedeki Bekerat suyunun başında oturan Kuratâ Şerebbe koluna ilk seriy-yesini gönderdi. Ensardan Muhammed b. Mesleme kumandasında otuz kişiden oluşan birlikte Abbâd b. Bişr, Seleme b. Selâme b. Vakş, Hârİs b. Hazeme gibi sahâbîler de vardı. Bir kısmı atlara, bir kısmı develere binmiş olan savaşçılar, Resûl-i Ekrem’den aldıkları talimata uyarak gün­düzleri gizlenip geceleri ilerliyorlardı. Şerebbe’ye vardıklarında hevdeçli bir deve kafilesi gördüler ve bunun müslümanla-ra düşman olan Benî Muhârib’e ait oldu­ğunu öğrendiler. Bunun üzerine Muham­med b. Mesleme onların yakınlarında ko­nakladı ve tam hareket edecekleri zaman saldırı emri verdi. Bazıları öldürüldü, ba­zıları kaçtı: kaçanlar takip edilmedi. Ka­dın ve çocuklara dokunulmadı; davar ve develere ise el Konuldu. Arkasından Ku­ratâ topraklarında düşmanı iyice göre­bilecekleri bir noktaya kadar ilerlediler. Çevreden haber toplamakla görevlendirilen Abbâd b. Bişr, Kuratâlılar’ın koyunla­rını sağıp dinlendirmekte, develerini su­varıp çöktürmekte oldukları haberini ge­tirdi. Bunun üzerine Muhammed b. Mes­leme, mücahidleri Hz. Peygamber’in tem­bih ettiği gibi aynı anda dört bir yandan hücuma geçirdi. On kişi öldürüldü ve on dokuz gün sonra muharrem ayının sonu­na doğru Medine’ye dönüldü. Bu seriy-yede iki saldırıdan 150 deve, 3000 davar elde edilmişti. Muhammed b. Mesleme, ganimetin beşte birini beytülmâl hakkı olarak ayırıp geri kalanını savaşçılarına bölüştürdü. Dönüş sırasında Benî Hanîfe kabilesinin ileri gelenlerinden Sümâme b. Üsâl esir alınıp Medine’ye getirildi.

Bu seriyyeden üç yıl sonra Resûl-i Ek­rem, ashaptan Abdullah b. Avsece el-Be-celî ile Kuratâ’ya İslâm’a davet mektubu gönderdi. Ancak Kuratâ reislerinden Ri’ye es-Sühaymî, İslâm’ı reddettiği gibi Hz. Peygamber’in deri üzerine yazılı mektu­bunu sildirip bir su kovasının deliğine ya­ma yaptı; bundan dolayı kendilerine Benî Rakı’ {yamacıoğulları) denildi. Ri’ye es-Sü-haymfnin kızı ile Ümmü Habîb bint Âmir b. Hâlid’in, yapılan bu çirkin hareket üze­rine Kuratâ’nın başına bir felâket gelece­ğine dair şiirler söyledikleri rivayet edilir. Hz. Peygamber, elçisine ve mektubuna karşı yapılan saygısızlığı cezalandırmak için Rebîülevvel 9 (Haziran 630) tarihinde Kuratâ üzerine Dahhâk b. Süfyân kuman­dasında bir askerî birlik yolladı. Mücâhid-ler, Kuratâ’yı Dâriye’nin Sammân-Züccü-lâve mevkiinde bulup İslâm’a davet etti­ler; teklif kabul edilmeyince de saldırıp onları bozguna uğrattılar. Bu seferde ya­şanmış ilginç bir olay. İslâm askerlerin­den Asyed b. Seleme’nin düşman tarafın­da olan babası Seleme b. Kurt b. Abd’i İslâm’a davet etmesi, Seleme’nin bu da­vete karşı oğluna ve İslâm’a söverek ce­vap vermesi üzerine de onu atından dü­şürüp bir başka mücahid öldürünceye kadar bir su çukurunun içinde tutmasıdır. Çarpışma sırasında Resûl-i Ekrem’in mektubunu kova yaması yapan Ri’ye es-Sühaymi’nin develeri ve ailesi ele geçiril­di; kendisi ise perişan bir vaziyette Benî Hilâl’den biriyle evli ve müslüman olan kızının evine kaçtı. Daha sonra damadı ona Hz. Peygamber’e gitmesini ve müs­lüman olup af dilemesini tavsiye etti. Bu­nun üzerine Ri’ye Medine’ye gitti ve bir sabah namazının ardından Resûl-i Ek­rem’e biat etti. Resûlullah da vaktiyle mektubunu yama yapan kişinin bu şahıs olduğunu, şimdi ise İslâm’a girerek hâne halkını ve develerini geri istediğini ashabina bildirdi. Malları dağıtıldığı için geri verilemediyse de ev halkı iade edildi.

TDV İslâm Ansiklopedisi