Tarihi Şahsiyetler

Kündüri -vezir- Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

Ebû Nasr Amîdülmülk İmâdüddîn Mansûr b. Muhammed el-Kündürî (ö. 456/1064) Selçuklu veziri.

41S’te (1024) Nîşâbur’un Turaysîs böl­gesindeki Kündür köyünde doğdu. Bazı kaynaklarda adı Muhammed b. Mansûr olarak kaydedilmektedir. Şeybânîler’in Benî Cerrah koluna mensup olan ailesi Herat’a yerleşmişti. Babası Kündür kö­yünün dihkanı idi.

Tahsilini Nîşâbur’da tamamlayan Kündürî, şair Bâharzî ile birlikte Muvaffak Hibetullah b. Muhammed’in derslerine devam etti. Fıkıhla meşgul oldu, Arapça ve Farsça’yı öğrendi. Sultan Tuğrul Bey Nîşâbur’u fethedince (429/1038) Muvaf­fak Hibetullah b. Muhammed’e fasih Arapça ve Farsça bilen birini kâtip olarak görevlendirmek İstediğini söyledi; o da Kündürî’yi tavsiye etti. Başlangıçta sa­raydaki kapıcı ve hâciblerin teftişi ve istihbarat işleriyle ilgili bir göreve getirilen Kündürî bu görevden hoşlanmayınca Hârizm’in idaresine me­mur edildi. Hârizm’de bulunduğu sırada Tuğrul Bey onu muhtemelen Hârizmşah ailesinden bir hanımı kendisine istemesi için görevlendirdi. Fakat Kündürî bu ha­nımla kendisi evlendi ve ardından Tuğrul Bey’e isyan etti. Ancak sığındığı kalede ele geçirilerek sultanın ordugâhına gö­türüldü ve onun emriyle hadım edildi. Diğer bir rivayette ise onun Tuğrul Bey’-den korkup evlenecek durumda olma­dığını ispat için kendini hadım ettirdiği kaydedilir. Tuğrul Bey, Kündürî’yi hadım ettirerek cezalandırmakla beraber ehli­yet ve liyakatinden dolayı onu görevinde bıraktı ve muhtemelen emîr-i şikâr ta­yin etti. Kündürî. reîsü’r-rüesâ Ebû Ab­dullah Hüseyin b. Ali b. Mîkâîl’in vezirliği sırasında Dîvânü’r-resâil’de kâtip olarak çalıştı. Ebû Muhammed Hasan ed-Dihistânî veya Ömerek er-Ribâtîden sonra vezir tayin edildi (447/ 1055). Kündürî, Hemedan’da İbrahim Yinal tarafından kuşatılan Tuğrul Bey’e yardıma gitmedi, mağlûp olduğuna da­ir haberler üzerine sultanın üvey oğlu Enûşirvân’ı Selçuklu tahtına çıkarmaya kalkıştı (450/1058). Oğuzlar’ın tepkisi üzerine Ahvaz’a kaçıp Hezâresb b. Ben-gîr’e sığındı. Daha sonra affedilerek Tuğ­rul Bey’in yanına döndü ve Kutalmış’m isyanını bastırmakla görevlendirildi. Tuğ­rul Bey’in ölüm haberi üzerine başşehir Rey’e döndü ve onun vasiyetine uyarak Çağrı Bey’in oğlu Süleyman’ı tahta çıkar­dı. Fakat Kutalmış’ın büyük bir tehlike teşkil edeceğini anlayıp Alparslan’ı sul­tan ilân etti (455/1063).