KÜLTÜROLOJİ (KÜLTÜR BİLİM)

 

XX. yüzyılda ortaya
çıkan “kültür bilimi” ilk bakışta kültürel hadiselerin bilimsel
yo-rumu ve değerlendirilmesi olarak tanımla­nabilir. “Kültür bilimi”
terimi ilk defa Al­man filozofu ve kimyageri W. Ostwald ta­rafından
kullanılmış, sonraları diğer sos­yal büimlerce kendisinden söz edilen bir alt
bilim dalının adı olmuştur.

W. Ostwald’ın 1909
yılında yazdığı yazı­larında “kıdturologie” olarak gözüken te­rim,
sonraları onun pek çok makale ve eserinde yer almıştır. Ona göre, kültür bi­limi,
sosyolojiden ayrıdır. Sosyal ilişkileri inceleyen sosyoloji, kültür biliminden
da­ha geniştir. “Sosyal” ve “kültürel” terimle­ri de bu
nedenle eşanlamlı değildir. “Kül­tür bilimi” teriminin o zamanların
sosyal

bilimcileri tarafından
kullanılmaması da aynı yaklaşımdan ileri gelir. Terim, daha sonra C.L. White
tarafından Oshvald’-dan ayrı olarak kullanılmış ve 1939’da an­tropoloji
literatürüne yerleştirilmiştir. White’nin kültür biliminden kastettiği şey,
E.B. Tylor’un “kültür bilimi” diye ta­nımladığı bilimle hemen hemen
aynıdır.

Kültür bilimi
açısından kültür, uzun za­man süresi içinde kullanılan sembollere, dile,
âdetlere, araçlara, inançlara vb. bağ­lı şeyler ve olayların organizasyonudur.
Onun için kültür bilimi kültürel fenome­nin bilimsel incelemesi ve yorumudur.
Kültürologlara göre son yüzyıl boyunca kültürün tamamen farklı bir alan olduğu
artık iyice anlaşılmıştır. Böylesi bir alanın araştırılması da, bu ihtiyacı
karşılayacak olan bilimlerden farklı ve bağımsız bir bi­lim olan kültür
bilimini gerektirir.

Bazı sosyal bilimciler
bağımsız bir kül­tür bilimine karşı çıkmışlar, kültürün ken­di başına bir
gerçeklik ve fenomen olma­dığını, sosyal ve kültürel fenomenlerin fonksiyonel
olarak bir bütün teşkil ettikle­rini ileri sürerek onun sosyal antropoloji ve
sosyolojiden ayrılmasını doğru bulma­mışlardır.

(SBA)

Ek. Kültür.