Hukuk Sosyolojisi

Kültürel Feminizmin Hukuk Yaklaşımı

Kültürel Feminizmin Hukuk Yaklaşımı
Kültürel feminist kuramın temelinde anaerkil bakış açısı yer alır. Bir başka deyiş¬le, toplumsal yaşamın özellikle kadınlara özgü değerler aracılığıyla sürdürülmesi gerektiği anlayışı, kültürel feminizmin çıkış noktasını oluşturmuştur.
Kültürel feminist yaklaşımlar, kadınların erkeklerden daha farklı bir ahlaki du-yarlılığa sahip oldukları görüşünü dile getirirler. Buna göre, Batı hukuk sistemi, ge¬nel olarak erkeklerin değerlerini ve ahlaki kavrayışlarını yansıtır. Bu dengesizliğin giderilmesi gerekir.
Erkeklerin değerleri, otonomiyi, bireyciliği, soyut hakları ve ödevleri vurgular-ken; kadınların değerleri, sorumluluk, içtenlik, ilgi, bakım ve yetiştirme etiğini öne çıkarır. Yine erkekler, bireysel başarıyı, bağımsızlığı, ayrım yapmayı ve rekabeti üstün değerler olarak görürken; kadınlar başkalarına karşı ahlaki sorumluluğa ve ilgi göstermeye yönelik değerleri esas alırlar. Bazı feministler, erkek egemen veya erkek yaratımı değerler olarak zafer, tahmin edilebilirlik, objektiflik, tümdengelim- sel akıl yürütme ve evrenselciliği; kadın değerleri olarak ise empati, bakım ve ye¬tiştirme, ılımlılık ve toplumsal ilişkileri sürdürme isteğini sıralarlar. Bu sıralamadan
hareketle erkeklere göre farklı niteliklere ve değerlere sahip olan kadınların hukuk mesleğine giderek artan ölçülerde katılmasının, hukukun örgütlenme tarzını ve pratiğini dönüştüreceğini ve bu alanda iki taraflı düşünme yeteneğini güçlendire-ceğini ileri sürerler. Bu anlamda kültürel feministler, kadınların hukuk mesleğine girmesinin ve tecrübelerinin hukuka kazandırılmasının, hukuku tüm nüfusa karşı daha ilgili, duyarlı ve adil kılacağını öne sürerler. Bir başka deyişle, “kadın eli değ¬miş” hukukun daha adil olacağını iddia ederler.
Paradigma: Belirli bir alanda paylaşılan genel ortak değerler ve anlayışlar dizisidir.
Patriarkal: Türkçe’de ataerkil kavramı ile karşılanmaktadır. Erkek egemen toplum yapısının geçerli olması anlamına gelmektedir.
Dikkat edilecek olursa, her ne kadar liberal feminst kuramdan türetilmiş olsa da kültürel feminizm ile liberal feminizm arasında önemli bir farlılık söz konusudur. Liberal feminist kuram, kadın ile erkeğin eşitliğinden hareketle, hukuksal bir eşit¬lik talebini öne çıkarırken, kültürel feminist kuram, kadın olmanın getirdiği üstün özelliklere dikkat çekerek, toplumun kadının niteliklerine uygun olarak örgütlen-mesi durumunda, daha yaşanabilir bir toplumsal yaşam kurulabileceğinden hare¬ket etmektedir.

İlgili Makaleler