Sosyoloji
Kültür ve Stres
Zafer İlbars – Kültür
ve Stres
ve Stres
İnsan
hayatının sürekliliğini sağlayan bilginin aktarılmasıdır.
hayatının sürekliliğini sağlayan bilginin aktarılmasıdır.
Hastalık
ve sağlıkla ilgili inançlar da kültürel süreçler içinde yer alır.
ve sağlıkla ilgili inançlar da kültürel süreçler içinde yer alır.
Bir
grubun kültürel değerleri strese karşı koruyucu etken olabilir.
grubun kültürel değerleri strese karşı koruyucu etken olabilir.
Meditasyon ve düşünceye dalma gibi uğraşlara,
rekabet ve maddi başarıdan daha fazla değer veren kültürlerin üyeleri genelde
strese daha az maruz kalırlar.
rekabet ve maddi başarıdan daha fazla değer veren kültürlerin üyeleri genelde
strese daha az maruz kalırlar.
Kültürden kaynaklanan stresin en çarpıcı
örneği antropologlar tarafından “vudu ölümü” veya “büyü ölümü”
olarak adlandırılan, Landy’nin ise sosyo-kültürel ölüm deyimi yeğlediği stres durumudur.
örneği antropologlar tarafından “vudu ölümü” veya “büyü ölümü”
olarak adlandırılan, Landy’nin ise sosyo-kültürel ölüm deyimi yeğlediği stres durumudur.
“Büyü ile ölüm” de kişi büyü ile
ölmek üzere seçildiğine inanır, hastalanır ve ölür.
ölmek üzere seçildiğine inanır, hastalanır ve ölür.
Toplumunun geleneklerine göre ölüme mahkûm
edildiğinin farkında olan kurbanın ailesi ve arkadaşları da bu inanca katılır ve
yavaş yavaş ondan uzaklaşırlar.
edildiğinin farkında olan kurbanın ailesi ve arkadaşları da bu inanca katılır ve
yavaş yavaş ondan uzaklaşırlar.
Engel’in “vazgeçme-vazgeçilme kompleksine”
klasik bir örnek oluşturmaktadır. 170 ani ölüm raporunun 10’u mevki
kaybı/saygınlık kaybı sonucu gelmiştir. Örneğin önemli pozisyonlara atanmayı
bekleyen iki kişi bu beklentileri gerçekleşmeyince aniden ölmüşlerdir.
klasik bir örnek oluşturmaktadır. 170 ani ölüm raporunun 10’u mevki
kaybı/saygınlık kaybı sonucu gelmiştir. Örneğin önemli pozisyonlara atanmayı
bekleyen iki kişi bu beklentileri gerçekleşmeyince aniden ölmüşlerdir.
—
Zafer İlbars – Kültür ve Stres
Kriz Dergisi, Cilt 2, Sayı 1 (s. 177-179),
1994
1994