Kritolaos (Phaselis’li) Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

KRİTOLAOS, [Phaselis’li] (İÖ 2.yy ortalan) Anadolulu filozof. Evrenin değişmez yasalarla yönetildiğini, insan soyunun ölümsüzlüğünü ileri sürmüştür.

Batı Anadolu’da Pnaselis (Tekirova) kentinde doğmuş, sonradan Atina’ya göçmüş, 155’te Roma’ya elçi olarak gönderilmiştir. Yaşamı konusunda yeterli bilgi yoktur, ancak, Sekstos Empeirikos, Cicero ve Quintillianus gibi yazarların bildirdiklerine göre, İÖ 2.yy ortalarında yaşamış, Aristoteles’in Gezimcilik’le ilgili düşüncelerini benimseyerek yaymaya, onlara yeni yorumlar getirmeye çalışmıştır.

Kritolaos, daha çok, ahlak sorunlarıyla ilgilenmiş, yaşamda ereğin iyiden kaynaklanan mutluluk olduğu görüşünü benimsemiştir. Ona göre, değişmez yasalara dayanan evrende, her çabanın ereği en iyiye varmak, mutluluğu erdemli yaşayışta bulmaktır. İnsan, birey olarak ölümlü, tür olarak ölümsüzdür, insan tinsel olgunluğa ulaşmak için bilgi edinmeli, ölçülü, dengeli davranmalı, gövde sağlığının düşünce yetkinliğine yararlı olduğunu unutmamalıdır. Bilge kişinin düşünceleriyle davranışları arasında uyum vardır. Bu uyumu sağlayamayan kimse bilge değildir. Kritolaos’un felsefe tarihi bakımından önemi, Aristo-telesçi düşüncenin yayılması, Roma’da açtığı okulda bu akımın Romalılar’ca benimsenmesine katkıda bulunmasıdır.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi