Tarihi Şahsiyetler

Kral Muvatalli Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

MUVATALLİ ( ? -İÖ1282)

Hitit kralı. Kadeş’te Mısırlılar’a karşı savaşmıştır.

Doğum yılı ve yeri bilinmemektedir. Ölüm yeri de bilinmiyor. Hitit Kralı II.Murşil’in oğludur.

II.Murşil’in ölümü üzerine İÖ 1306’da Hitit kralı oldu. Batı Anadolu’daki bağımlı Arzawa kabilelerinden birinin kralı olan Alaksandus ile yeni bir antlaşma yaptı. Suriye ve Filistin’in egemenliği konusunda ise Mısırlılar ile anlaşmazlığa düştü. Bir Hitit ordusu İÖ 1306’da Filistin’i yakıp yıktı. Mısır’daki XIX. Sülale firavunları, firavun III.Tutmosis’in fethettiği Suriye topraklarını geri almak amacındaydılar. İÖ 1301’de, II.Ramses’in firavun olması, Hititler’le Mısırlılar arasındaki ilişkileri yeniden gerginleştirdi.

II.Ramses, Hititler’le yapacağı savaşa hazırlık olmak üzere Fenike kıyılarını ele geçirerek ilerlemeye başladı. Muvatalli de vassal devletlerden birlikler toplayarak ve paralı askerler kiralayarak 20.000 kişilik bir ordu oluşturdu. II.Ramses, İÖ 1296’da, Asi Irmağı (Orontes) üzerinde bulunan Kadeş (Humus yakınlarında) kenti önlerine geldi. Hitit egemenliğindeki Kadeş’in arkasına çekilen Muvatalli, Mısır ordusuna casuslar göndererek kendisinin Halep yöresine çekildiği görüntüsünü yarattı. II.Ramses, ana Mısır ordusundan ayrılarak Kadeş üzerine yürüdü. Muvatalli, Kadeş’in kuzeybatısında Mısır birliklerine saldırdı. Etkili silahlarla donatılmış olan Hitit savaş arabaları kısa sürede Mısırlılar’a karşı üstünlük sağladı. II.Ramses, savaş alanından çekilmek durumunda kaldı. Hititler’in yağmaya dalmaları üzerine, Mısırlılar karşı saldırıya geçtilerse de, Hititler’i yenilgiye uğratamadılar. II.Ramses, Filistin’e çekildi. Muvatalli ilerleyerek, Şam yakınlarındaki Abina bölgesini ele geçirdi.

Muvatalli, Suriye’ye daha yakın olmak amacıyla başkenti Hattuşaş’tan (Boğazköy) Dataşşa’ya (Adana yöresinde) taşıdı. Muvatalli’nin kardeşi Hattuşil ise, Hitit İmparatorluğu’nun kuzey bölgelerinde ayrı bir yönetim kurdu. Hattuşil, Muvatalli’nin yokluğunda Hattuşaş’a saldıran Kafkasyaiı Gaskalar’a (Kaşkalar) karşı başarılı savaşlar yaptı. Muvatalli’nin ölümü üzerine, yerine oğlu Urhi-Teşub (İÖ 1282-İÖ 1275) geçti.

Muvatalli Hitit İmparatorluğu’nun sınırlarını korumuş, II.Ramses’in Karnak, Ebu Simbel, Abydos tapmaklarında, Hititier’e karşı büyük bir zafer kazandığını belirtmesine karşın, Mısır ordusunun böyle bir başarı kazandığını gösterir kanıtlar yoktur. Suriye-Filistin bölgesindeki küçük devletler, Kadeş Savaşı’n-dan sonra Hititler’in siyasal etkisi altına girmişlerdir.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

İlgili Makaleler