Tarihi Şahsiyetler

Köprülülü Hamdi Bey Kimdir, Hayatı

Köprülülü Hamdi Bey. Arnavut asıllı, Kaymakam, komitacı, İttihatçı ve Kuvayı Milliye kumandanı (Köprülü 1888 – Biga 1920).

Babası Kolağası İbrahim Bey’di. Küçük yaşta yetim kaldığından, dayısı Celalettin Bey tarafından yetiştirildi. İlk öğrenimini Köprülülü kasabasında, orta öğrenimini Üsküp İdadisi’nde yaptı. Ardından İstanbul’a gelerek Mülkiye’yi bitirdi. Memurluk yaşamına Kosova’da Maiyet Memuru olarak başladı. 1912 yılında patlak veren Balkan Savaşına kadar bu görevde kaldı. Balkan Savaşı sırasında Yedek Subay olarak orduya katılıp, Kumanova Cephesi’nde Sırplara karşı savaştı. Vardar ordusunun ric’atı ile bu cephe çöktü ve Osmanlı birlikleri dağıldı. Hamdi Bey 200 kişilik bir kuvvetle, çarpışa çarpışa çete savaşı yaparak Edirne’ye, Şükrü Paşa kuvvetlerine ulaştı.

1916’da Keşan kaymakamlığına sonrasında Balıkesir’in Sındırgı Kazası kaymakamlığına tayin olan Hamdi Bey, oradan da Edremit kaymakamlığına getirildi (13 Temmuz 1917). Edremit kaymakamı iken 6 Nisan 1919’da Damat Ferit Paşa Hükümeti tarafından İttihatçı olduğu için görevden alındı ve hakkında tutuklama kararı çıktı. Bu durumdan o tarihte Balıkesir Mutasarrıfı ve yakın arkadaşı olan Tunalı Hilmi sayesinde kurtuldu ve
Burhaniye’de teyzesinin evinde inzivaya çekilen Hamdi Bey Yunanlıların Ayvalık’ı işgali üzerine ortaya çıktı. Ayvalık Cephesi kumandanı Ali (Çetinkaya) Bey’in emrine girdi. Cephenin kurulup gelişmesi döneminde büyük hizmeti geçti. Ali (Çetinkaya) ile geçinemeyince 1919 sonralarında Ayvalık’tan ayrılarak Balıkesir’e, hemşehrisi albay Kâzım (Özalp) Bey’in yanına gitti. Cephenin gittikçe artan silâh ve cephane ihtiyacını karşılamak üzere Gelibolu’da bulunan Akbaş Cephaneliği’ni ele geçirmek için Kazım Bey’le birlikte bir baskın planı hazırladı. 26-27 Ocak 1920 gecesi cephaneliği bastı, bütün silâh ve cephaneyi ele geçirerek bir gecede Anadolu yakasına, oradan da Yenice’ye taşıttı.

Hamdi Bey cephaneyi muhafaza altına aldıktan sonra 40 atlı ile Biga’ya geçti. Burada millî bir alay kurarak Akhisar Cephesine göndermeyi düşünüyordu. Biga’da halkı haraca kesen eşkıya Kara Hasan Çetesi kimseyi tanımıyordu. Hamdi Bey halkın başına belâ alan bu çeteyi ortadan kaldırdı. Fakat eşkıyanın çoğu köylerde saklanarak Hamdi Bey aleyhinde propaganda yaptılar. Hamdi Beyin Milli Mücadele için toplamak istediği yardım sırasında ahaliye sert davranması bu propagandayı pekiştirdi. O çevrede etkin olan Pomaklar Hamdi Bey’e cephe aldılar. Anzavur Ahmet’le güçlerini birleştirmiş olan Gâvur İmam ve Şah İsmail kuvvetlerinin Biga’yı bir baskın sonucu ele geçirmeleri üzerine Hamdi Bey atla Yenice’ye doğru kaçtı. Dinlenmek için durakladığı Eminoba köyünde tanınarak yakalandı ve Biga’ya getirilirken 18 Şubat 1920’de öldürüldü.

İlgili Makaleler