KOMÜNAL GRUPLAR

Komünal gruplar, iki
ya da üç kişiden oluşan ortak ev halkıdır; kan ya da evlilik­le birbirine bağlı
olmayıp paylaşılmış de­ğerlerle bîr araya gelirler. Sık sık yerleşik bir düzeni
tehdit etmek üzere oluşturulan komünal gruplar alternatif hayat tarzları
sunmakla kapitalizm, çekirdek aile ve Hı­ristiyanlık gibi “kutsal”
kurumlara mey­dan okurlar. Tipik olarak komünal grup­lar toplumun
“dışında”dır. Toplumsal (çevresel) kontroller en aza indirilmiş ve
üyelerin “iç” bağlılıkları zora dayandırıl-mamıştır. Azaltılan dış
kontroller bir “devlet içinde devlerin doğuşuna zemin hazırlar. Gerçekte
komünal grupların ku­rucuları sık sık total bir kurum yaratma­ya, ortak bir
ütopyayı, fakat toplumsal açı­dan sapkın bir hayat tarzını beslemeye ça­lışırlar.
Farklı gruplar, kurulu düzenin eliştirisini ve bîr komünal topluluğun yay­gın
ahlakını paylaşırlarsa da kendilerini kurulu düzenin dışındaki en iyi
alternatif yollar olarak kabul ederler. Başlıca ko­münler şunlardır: 1)
Arkadaşlık “komün­leri” ve ailemsi dayanışma; 2) Kurulu bir düzene
savaş açmış mezhepler; 3) Dünya­daki cennette yaşayan “uhrevi mezhep­ler”;
4) Çoğulculuk, eşitlik ve adalete da­yalı rasyonalistİk amaçlı topluluklar; 5)
Hepimiz birimiz, birimiz hepimiz için yol­lu eşitlikçi bir dayanışmaya sarılan
cema­atler ve; 6) Meditasyon aracılığıyla kendi­ni olağan gerçekliği aşmaya
adamış toplu­luklar.

Eğer alternatif hayat
tarzları genel toplu­mun kültürel çıkmazlarını çözmeyi başa­rırsa komünal
grupların hayat tarzları maddi ve manevi ilgilerin kendilerini yeni yollara
sürükleyeceği çeşitli toplumsal ta­bakalar arasında benimsenebilir. Bunun

klasik Örneği
Hıristiyan monastisizmine (ruhbanlığına) uzanan kökleri olan Pro­testan
iç-dünya zahidliğidir (ascetism).

Ne var ki, komünal bir
topluma ilişkin ütopyacı rüya büyük ölçüde başarısızlığa mahkumdur. Komünalizm,
kapitalist dün­ya ekonomisinin zorlamalanyla pek baş edemez, nerede kaldı ki
onun yürürlükte­ki politik ve toplumsal çıkarlarıyla başa çıksın. Buna rağmen
modern kapitaliz­min doğuşu örneğinde de görüldüğü gibi, komünal grupların
yaydığı ahlak, toplum­sal ve ekonomik hayata yeni bir temel sağ­lamak suretiyle
başarısını dünyada ger­çekleştirebilir. Komünalizm “ütopyacı” ol­maktan
çıkıp “bilimsel” (yani rasyonel) bir hale geldiği takdirde günün
düzeni ol­ma şansını kazanabilir.

(SBA) Bk. Komün.