Kleanthes Kimdir, Hayatı, Felsefesi, Hakkında Bilgi

KLEANTHES (İÖ 331-233) Anadolulu filozof. Zenon’un kurduğu eski Stoa öğretisini geliştirmiş, onu dinle uzlaştırmaya çalışmıştır.

Assos’da (Bugün Edremit yakınındaki Behram-köy) doğdu, Atina’da öldü. Babası Phanias adlı yoksul biriydi. Önceleri koşucu, yumruk döğüşçüsü olarak ün kazandı. Ülkesinde çıkan karışıklıklar yüzünden Atina’ya gitti. Orada bahçe sulayarak, yük taşıyarak, suculuk ederek geçimini sağlamaya çalışırken, bir yandan da Kıbrıslı Zenon’un Stoa öğretisini açıklayan konuşmalarını dinledi, bu öğretiyi benimsedi. İÖ 264’te Zenon’un ölümü üzerine okulun yönetimini ele aldı. Kleanthes oldukça yoksul bir yaşam sürmüş, azla yetinmeyi, canlılığını ve gücünü koruyacak ölçüde yemeyi ilke edinmişti. Nitekim ölümü de, kendi isteğiyle, günlerce aç kalma sonucudur. Bu tutumu dolayısıyla, arkadaşları onunla alay eder, iri gövdesi ve ağır yük taşıması nedeniyle, ona “eşek” derlermiş. Bu alaylara karşı Kleanthes gülerek: “Zenon gibi bir bilgenin felsefe yükünü taşımak için, sizin gibi değil, benim gibi eşek olmak gerekir” dermiş. Diogenes Laertius’un bildirdiğine göre, Kleanthes’in duyum, sanat, ödev, ozan, tin, erdem, sevgi, özgürlük, yasa, iyilik, yücelik, bilim, güzellik, dostluk, şölen, söylev konularım içeren, ayrıca Demokritos, Zenon gibi filozofların görüşlerini açıklayan, eleştiren kırk dolayında kitabı vardır. Bunlardan, Cicero ve Seneca’nın aktardığı birkaç ufak bölümle, Tanrı Zeus’u öven bir şiiri kalmıştır.