Kızıl Ahmet Bey Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

Kızıl Ahmed Bey (ö. 906/1500’den sonra) Candaroğulları Beyliği’nin son hükümdarı.

II. Murad’ın kayınbiraderi İbrahim Bey’in oğludur. Cemâleddin unvanıyla anı­lır. Hayatının ilkyılları hakkında bilgi yok­tur. Babasının ölümünün ardından beyli­ğin başına geçen büyük kardeşi İsmail Bey’e karşı muhalefette bulunduğu, ba­şarılı olamayınca Osmanlılar’a sığındığı bi­linmektedir. Osmanlı hizmetine girince kendisine dirlik olarak Bolu sancağı veril­di. Fâtih Sultan Mehmed’in Trabzon sefe­ri sırasında (865/1461) Osmanlı Devleti’ne tâbi olmak ve senede 50.000 duka altın vergi vermek şartıyla Candaroğulları Beyliği’nin başına getiril­di. Kendisine Kastamonu’ya kadar Vezîriâzam Mahmud Paşa da refakat etti. Kızıl Ahmed’in âdeta bir Osmanlı valiliği şek­lindeki beyliği bir yıl kadar sürdü. Candaroğlu ülkesinde epeyce taraftan bulunan Kızıl Ahmed, Mahmud Paşa’nın da des­teğiyle Fâtih Sultan Mehmed’in bir siyasî taktiği olarak bey yapılmıştı. Sinop ve Trabzon seferi dönüşü Kastamonu’yu ele geçiren Fâtih Sultan Mehmed onu, Mora sancak beyliğine getirmek istediyse de Kızıl Ahmed görev yerine gitmeyip Bolu üzerinden Karamanoğlu İbrahim Bey”in yanına kaçtı. Fakat İbrahim Bey, Osmanlı Devleti ile arasının açılma­sını istemediğinden Ahmed Bey’i himaye etmedi; sadece bir miktar harçlık ver­mekle yetindi. Bu­nun üzerine Kızıl Ahmed, Akkoyunlu Hü­kümdarı Uzun Hasan’a sığındı ve yıllarca onun yanında kaldı. Uzun Hasan tarafından “musâhib-i hâs” yapılan ve Van gölü kıyılarında iktâ olarak kendisine bir mik­tar toprak verilen Kızıl Ahmed’in firar se­bebi emirlikten valiliğe tenzil edilmesi de­ğil, Mahmud Paşa’nın siyasî oyununa aldanarak ecdadının mülkünü kendi eliyle zaptettirip böyle bir tuzağa düşmekle kimsenin yüzüne bakamama şeklinde de izah edilir.

Kendisini Candaroğiu toprakları üzerin­de hak iddia edebilecek mevkide gören Uzun Hasan, Kızıl Ahmed’i Osmanlılar’a karşı koz olarak kullanmak istiyordu. Ba­baları İbrahim Bey’in ölümünden sonra kavgaya tutuşan ve kendisine sığınan Ka­ramanlı şehzadelerine destek veren Uzun Hasan’ın868’de (1464) gerçekleştirdiği Karaman seferine Kızı! Ahmed’in de ka­tıldığı ve yanında S00 kadar savaşçı ile İshak Bey’in yanında bir süre Karaman’da kaldığı bilinmektedir. Ancak Fâtih Sultan Mehmed’in desteğiyle Pîr Ahmed’in Karaman ülkesi­ne sahip olması üzerine Kızıl Ahmed Bey tekrar Uzun Hasan’ın yanına kaçmıştır (871/1466).