Kitabu’r-Ravzateyn Konusu, Yazarı, Hakkında Bilgi

Kitâbü’r-Ravzateyn. Ebû Şâme el-Makdisî’nin (ö. 665/1267) Nûreddin Mahmud Zengî ve Selâhaddîn-i Eyyûbî’ye dair eseri.

Tam adı Kitâbü’r-Ravzateyn ahbâri’d-devleteyn en-Nûriyye ve’ş-Şalâhiyye olan eser, Nûreddin Mahmud Zen­gî ile Selâhaddîn-i Eyyûbî’nin hayatı ve Haçlı seferleri üzerinde çalışma yapan ta­rihçilerin en çok kullandığı kaynaklardan biridir.

Aslında bir kıraat âlimi ve Şafiî fakihi olan Ebû Şâme, esere tarihe duyduğu il­giyi ve telif amacını açıklayan bir mukad­dimeyle başlar. Birinci bölümde müellif Zengî ailesi hakkında bilgi vermiş, daha sonra Nûreddin Mahmud Zengî’nin kur­duğu devleti geniş bir şekilde ele almış­tır. Bu bölümde Nûreddin’in Haçlılarla mücadelesini, Mısır’a yönelişini ve devri­nin diğer olaylarını kronolojik sırayla an­latmış, Nûreddin’in ahlâkî ve siyasî mezi­yetlerinden bahsetmiş, devrin ünlü şair­lerinin onun hakkında yazdığı şiirlere yer vermiştir. Kitabın ikinci bölümü Selâhaddîn-i Eyyûbî’ye ayrılmıştır. Burada onun Fatımî Devleti’ne son vermesi. Haçlılarla mücadelesi, doğruluğu, güzel ahlâkı anla­tıldıktan sonra ölümünün ardından mey­dana gelen olaylar, özellikle oğulları ve hanedanın diğer mensupları arasındaki çekişmeler anlatılmıştır.

Ebû Şâme Kitâbü’r-Ravzateyn’de si­yasî olayların yanı sıra âlimler, vezirler ve kumandanlar, savaşlarda kullanılan silâh ve teçhizat, savaş gemileri, ganimetler, savaşlara katılan askerlerin sayısı, vergi­ler, bu iki hükümdar döneminde yaptırı­lan medrese, ribât, zaviye, dârü’l-adl ve diğer kamu kurumları, çeşitli yerlere ta­yin edilen emîr. vali ve nâibler, bunlar hakkında çıkarılan menşurlar, ayrıca Ku­zey Afrika’da meydana gelen olaylar, Sel­çuklu tarihi ve bilhassa Melikşah ile Ve­zir Nizâmülmülk hakkında da bilgi ver­miştir.