Edebi Şahsiyetler

Kırımlı Abdüssettar Efendi Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Kırımlı Abdüssettâr Efendi (ö. 1887) Fıkıh âlimi, Mecelle Cemiyeti üyesi.

Doğum tarihi ve tahsil hayatı hakkın­da bilgi yoktur. İstanbul Hukuk Mektebi’nde uzun yıllar fıkıh dersleri okuttu. Temyiz mahkemesi üyesi iken Mekke-i Mükerreme mollası unvanını aldı (1887). Aynı yıl hac için Mekke’ye gitti, kısa bir müddet sonra da Tâifte vefat etti [5 Eylül 1887] ve oraya defnedildi.

Abdüssettâr Efendi’nin Mecelle’nin on dört, on beş ve on altıncı kitapların­da, Tlâmat mümeyyizi muavini unvanı ile mührü vardır. Mecelle Cemiyeti relsi Ahmed Cevdet Paşanın en çok takdir ettiği âlimlerden biridir. Hatta Cevdet Paşa, Suriye valisi iken tanıdığı ve fikir­lerine, İslâmî ilimlerdeki dirayetine çok saygı duyduğu Şam müftüsü Mahmud el-Hamzavî Efendi’den açıklamasını is­tediği bazı fıkhî meselelerin müzake­resine Abdüssettâr Efendi’yi de dahil ederek ikisi arasında mektuplaşmak suretiyle cereyan eden ilmî tartışmaları bir mecmuada toplamıştır. Mahmud el-Ham­zavî Efendi de Abdüssettâr Efendi’nin Tenbîhü’r-ruküd alâ enne’l-itezâle mine’î-kazâ fi’l-kışâş ve’l-hudûd adlı risalesine Tenbîhü’l-havâş alâ enne’i-imzâ se ti’l-hudûd lâ fi’l-kısâs adıyla bir red­diye yazmış ve bu risale 1303 yılında Şam’da neşredilmiştir.

Abdüssettâr Efendi’nin basılmış eser­leri şunlardır: Teşrihu Kavâidi’l-külliyye fi’I-ahkâmi’l-fer’iyyeti’l-omeliy-ye. Abdüssettâr Efendi’nin yarım kalan Mecelle şerhidir. Kitabın birinci cüzü bu adla, ikinci cüzü Mecelle Şerhi: Teşrih adıyla yayınlanmıştır. İkinci cüz üç kitaptan oluşmaktadır: Birinci kitap “Büyü”, ikinci kitap “İcâre”, üçüncü ki­tap “Kefâle” adını taşı­maktadır. Ayrıca Medhal-i Fıkıh adlı bir eseri daha vardır.

Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi