Kazimirski -Albert de Biberstein- Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

Albin (Albert) de Biberstein (1808-1887) Polonya asıllı Fransız şarkiyatçısı.

Hayatı hakkında yeterli bilgi yoktur. Fransa’da yaşamış, eserlerini çoğunlukla Fransızca yazmıştır. Asıl şöhretini borçlu olduğu Kur’an tercümesinin kapağında isminin altına koyduğu unvan kaydından Fransa’nın İran büyükelçiliğinde müter­cimlik yaptığı anlaşılmaktadır.

Kazimirski’nin çalışmalarının en önem­lisi LeKoran’dır (Paris 1840). Tercümenin henüz müellif hayatta iken on sekiz de­fa basılması ve ölü­münden sonra da -bazısı Georges Henri Bousquet ve Muhammed Erkün (Arkoun) gibi ilim adamlarının önsözleriyle- basıl­maya devam etmesi gördüğü yoğun ilgiyi yansıt­maktadır. Regis Blachere, 1840 yılının Kur’an’ın Avrupa dillerine çevrilmesi ta­rihi bakımından hayli önemli olduğunu belirtip bu yıl yapılan iki çeviriden birinin Ludwig Ullmann’a ait olduğunu, en çok rağbeti ise Kazimirski çevirisinin gördüğünü söyledikten ve eserin yeni baskıları sırasında yazarı tarafından sürekli iyileştirildiğini ifade ettikten sonra başlıca özelliklerini şöylece özetler: “Çok titiz ol­mayan bir okuyucu için Kur’an’a saygılı bir şekilde hazırlanmıştır; dili ve üslûbu zarif olup okunması nisbeten rahattır. İs­panyolca’ya ve Rusça’ya da çevrilen eser Jule la Baume’un Kur’an üzerine hazırladığı konu indek­sinde de esas alınmıştır.

Âyetlerin numaralandırılmasında Flügel’in mushafındaki sistemi benimseyen Kazimirski. çalışmasının başına Hz. Muhammed’in hayatı ile Kur’an ve İslâm hakkında kendi görüşlerini içeren otuz dört sayfalık bir giriş koymuş, ayrıca çevirinin hemen her sayfasına ilgili âyet­lerin yorumu niteliğinde notlar düşmüş­tür; kaynak göstermemekle birlikte bu notların büyük ölçüde klasik tefsir­lerden faydalanılarak yazıldığı anlaşıl­maktadır. Maracci’nin Latince ve George Sale’in İngilizce tercümeleri ve açıkla­malarından faydalanmakla birlikte ter­cüme doğrudan doğruya Kur’an’dan ya­pılmış ve bu durum, Avrupa dillerine da­ha önce yapılan Kur’an tercümelerinin çoğu birbirinden istifadeyle hazırlanmış olduğu için kitabın kapağına, “Arapça as­lından tercüme edilmiştir” şeklinde bir not konularak belirtilmiştir. Titiz bir çalış­manın ürünü olan eserde benzerlerine göre ilmî tarafsızlık ilkelerine daha çok sadık kalınmışsa da girişte İslâm dini, Hz. Peygamber ve Kur’an hakkında bazı yan­lış bilgi ve değerlendirmelerin yer alması dikkat çeker. Müellif Kur’an’ın ahlâkî, di­nî, medenî ve siyasî emirlerin rastgele ve irtibatsız şekilde harmanlanmasından ibaret olduğunu, bunların arasına âhiret hayatına dair bazı müjdelerin ve uyanla­rın serpiştirildiğini söylerken âyetlerin ge­liş sistemi, nüzul sebepleri, metnin üslû­bu gibi konularda yeterli birikime sahip bulunmadığını ortaya koymaktadır. Yine geçmiş peygamberler ve kavimlerle İlgili kıssaların bazan aynen, bazan da küçük farklarla Kitâb-i Mukaddesken aktarıldı­ğı yolundaki ifadesi. Kur’ân-ı Kerîm’in Kitâb-ı Mukaddes gibi bir tarih kitabı üs­lûbu taşımadığı ve olaylardan alınması gerekli dersleri öne çıkardığı gerçeğini göremediğini göstermektedir. Hz. Muhammed’in Araplar’ın peygamberi ve Kur’an’ın da Allah’ın bu millete mesajı ol­duğu. Peygamber’in mucizesi bulunma­dığı, kendisine nisbet edilen mucizelerin sonradan uydurulduğu gibi temelsiz gö­rüşleri yanında Vehhâbî mezhebinin Kur’an’ın i’câzını kabul etmediği yolundaki iddiasının da gerçekle ilgisi yoktur. Bazı âyetlerin yorumları sırasında verdiği ön yargılı ve yanlış bilgiler de tercümenin ih­tiyatla okunmasını gerektirmektedir.

Kazimirski Le Korctn’dan sonra, büyük ölçüde Alman şarkiyatçısı George Wilhelm Freytag’ın Arapça-Latince sözlüğüne da­yanarak hazırladığı İki ciltlik bir Arapça-Fransızca sözlükle notlar ve Fransızca çevirileriyle birlikte binbir gece masallarından bazı par­çaları yayımlamış. Sa’dî-i Şîrâzî’nin Gülistân’ından Polonya diline yaptığı bir çeviriyi (Pa­ris 1876), İranlı şair Minûçihri Dâmegânf-nin divanından bazı parçaları (Versailles 1876) ve ardından başına 154 sayfalık bir giriş koyarak divanın tamamını yine Fran­sızca çevirileriyle birlikte neşretmiştir (Paris 1886). Kazimirski’nin bir de Fransızca -Farsça sözlüğü bulunmaktadır (Beyrut 1975, 1992).

TDV İslâm Ansiklopedisi