Tarihi Şahsiyetler

Kazım İsmail Gürkan Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

GÜRKAN, Kâzım İsmail (1905-1972)

Türk, cerrah. Öğretim görevi ve bilimsel yayınlarıyla Türkiye’de çağdaş cerrahinin gelişmesinde etkili olmuştur.

Trabzon’da doğdu, 29 Şubat 1972’de İstanbul’da öldü. 1926’da İstanbul Darülfünunu Tıp Fakültesi’ni bitirerek Gureba Hastanesi’nde cerrahi asistanlığına başladı. Uzmanlık sınavını verip, Tıp Fakültesi’nin I.CerrahiKliniği’ndebir yıl daha çalıştıktan sonra Şişli Çocuk Hastanesi’nde operatör yardımcısı olarak görev aldı. 1930’dan 1932’ye değin Paris’teki çeşitli hastanelerde, özellikle Hötel Dieu’da çağdaş cerrahi tekniklerini inceleyen Gürkan, Türkiye’ye dönüşünde, Haydarpaşa’daki Tıp Fakültesi I.Cerrahi Kliniği’nde öğretim üyeliğine atandı. 1933 Üniversite Reformu ile Haseki Hastanesi’nde doçentliğe getirildi, 1939’da profesör, 1952’de ordinaryüs profesör oldu. 1950’de Tıp Fakültesi dekanı seçilen, 1951’de Cerrahpaşa’daki I.Cerrahi Kürsüsü’nün başkanlığını, 1951-1953 arası İstanbul Üniversitesi rektörlüğünü üstlenen Gürkan, 1960’ta 147’ler grubu içinde öğretim görevinden uzaklaştırıldıysa da 1962’de yeniden üniversiteye dönerek Cerrahpaşa Cerrahi Kliniği’nin yöneticiliğini sürdürdü.

Kırk yıla yakın öğretim görevi, kitap, makale ve bildiri türünden 300’e yakın bilimsel yayınları, kurucusu ya da üyesi olduğu akademi ve derneklerde gösterdiği etkinliklerle Gürkan, Türkiye’de çağdaş
cerrahinin gelişmesinde önemli katkısı olan hekimlerden biridir. Ayrıca, Unesco Yönetim Kurulu, Balkan Tıp Birliği ve çeşitli uluslararası cerrahi derneklerinde yaptığı çalışmalarla da adını yurt dışında duyurmayı başarmıştır. Fransa’da yayımlanan Encyclopedie Me-dico-chirurgical’m (“Tıp-Cerrahi Ansiklopedisi”), ekinokok türü mikroorganizmaların çeşitli organlarda oluşturduğu hidatik kistlerle ilgili bölümünü de yazan Gürkan, Balkan Tıp ve Europe Medica dergilerinin yazı kurullarında görev almış, cerrahiye ilişkin görüşleri klasik tıp kitaplarına geçmiştir.

•    YAPITLAR (başlıca): Kanserin Sebep ve Tedavisi, 1926; Cerrahi Teşhis, 1932; Pratik Cerrahi, 1932; Kan Gruplan, 1941; Ibn-ı Sinâ, 1952; Akciğer Kanseri, 1957; Sempatik Sistem Cerrahisi, 1958; Yanıklar, 1960; Türkiye’de Hekimliğin Batıya Dönüşü, 1967; Mediyasten Hastalıkları, 1967; Akut Batın Sendromu, 1967.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi