Tarihi Şahsiyetler

Katade bin Numan Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi -Sahabi-

Ebû Amr Katâde b. Nu’mân b. Zeyd ez-Zaferî (ö. 23/643) Sahâbî.

579 yılı civarında Medine’de doğdu. Evs kabilesine mensup olup Ebû Saîd el-HudıTnin anne bir kardeşidir. Künyesinin Ebû Ömer, Ebû Osman ve Ebû Abdullah olduğu da zikredilmiştir. Annesi Enîse bint Kays b. Amr el-Hazreciyye sahâbîdir. Katâde b. Nu’mân hicret sırasında müslüman oldu. İkinci Akabe Biatı’nda bulun­duğu. Bedir, Uhud ve Hendek gazveleri başta olmak üzere Hz. Peygamberin ka­tıldığı bütün savaşlara iştirak ettiği belirtilmiştir. Katâde’nin karanlık ve fırtınalı bir gecede evi uzak olmasına rağmen yat­sı namazına gelmesi üzerine Resûl-i Ek­rem’in ona bir hurma dalı verdiği, bu da­lın onun yolunu aydınlattığı nakledilmek-teyse de[168] senedindeki isimlerden Füleyh b. Süleyman’ın hadis-leriyle ihticâc edilemeyeceğine dair Yah­ya b. Maîn ve Ebû Davud’un sözleri Nesâfnin de aynı kişiyi “zayıf” olarak değer­lendirmesi dikkate alındığında bu rivayetin sahih olmadığı anlaşılmaktadır. Katâde b. Nu’mân, Mekke’nin fethi sırasında Benî Zafer’in sancağını taşımış, Hz. Ebû Bekir döneminde mürtedlere karşı yapılan sa­vaşlarda görev almış. Hz. Ömer zamanın­da Medine’de müşavere heyetinde bu­lunmuştur. Şam’ın fethine katılarak Hz. Ömer Dımaşk’a girdiğinde öncü kuvvet­ler arasında yer aldığı da rivayet edilmek­tedir. Medine’de vefat eden ve cenaze na­mazı Hz. Ömer taraf ından kıldırılan Katâ­de’nin soyu, muhaddis ve ilk siyer- megâzî müelliflerinden Asım b. Ömer b. Ka­tâde’nin vefatından sonra devam etmemiştir.

Katâde Hz. Peygamber’den yedi hadis rivayet etmiş, kendisinden oğlu Ömer,

Ebû Saîd el-Hudrî. Mahmûd b. Lebîd, Ubeyd b. Huneyn gibi şahsiyetler rivayet­te bulunmuştur. İyâz b. Şerh ise ondan Ebû Saîd el-Hudrî vasıtasıyla hadis almış­tır. Velîd Abdülkerîm el-A’zamî, Katâde b. Nu’mân el-Enşâri(Bağdad 1979) adlı eserinde Katâde’nin hayatını incelemiş­tir.

TDV İslâm Ansiklopedisi