Karel Appel kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi
Karel Appel kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: (1921) Hollandalı ressam ve heykelci. Cobra Grubu’nun kurucularındandır. 1940-1943 arasında Amsterdam’da Kraliyet Akademisinde öğrenim gördü, ilk kişisel sergisini 1946’da Groningen Beerenhuis’te açtı. 1947’de Amsterdam’daki “Genç Sanatçılar Sergisi”ne kabul edildi. Paris Okulu’nun dışavurumculuğuna (ekspresyonizm), De Stij hareketinden miras alınan ve bir akademizm haline gelmiş olan geometrik soyutlamaya ve bazı Ortodoks (Gerçeküstücü) resimlerin donup kalmış tekniklerine tepki olarak içtepili biçimsel bir resim dili geliştirdi.
1949’da Amsterdam Şehir Lokali’nin kafeteryası için Soru Soran Çocuk adlı bir duvar resmi yaptı. Bu yapıt büyük tepkilere yol açtı ve genç sanatçılarca beğenilmesine karşın duvardan sildirildi. Appel 1949’da Paris’te açtığı kişisel sergiden bir yıl sonra, bu kente yerleşti.
Sanat eleştirmeni Michel Tapie’nin desteği ile uluslararası ün kazanmaya başladı. 1957’de Paris’teki UNESCO Binası’nın dekorasyonunun yapımı için seçilen en genç sanatçı oldu. Aynı yıl italya’da Lisson non-figüratif resim ödülü, Yugoslavya’da Ljubljana Biennali’nde uluslararası resim ödülü ve 1960’daGug-genheim Uluslararası Sergisi’nde Vrouv Met Strous-vogel adlı yapıtı ile birincilik ödülü aldı.
Ölçülü Fransız klasizminden çok, Kuzey anlatımcılığının huzursuz ve coşkulu özelliklerini taşıyan yapıtları, kalın bir boya tabakası ve özgürce kullanılan şiddetli renklerden oluşur. Bunlar zihinsel bir kasırganın rastlantısal imgeleri görünümündedir ve çocuk desenlerinden esinlenen ilkel bir anlatım içerir. Appel’in resimlerinde söz konusu olan saf soyutlama (abstraction pure) değil, çocuk ve deli resimlerinde görülen türden, vurucu bir anlatımda biçimleniştir. Fırça vuruşları hiçbir zaman ucuz ve güvensiz değildir ama jestlerinin temelinde doğal bir şiddet bulunur.
Kuzey ülkelerinde Mondrian ve De Stijl grubundan sonra sanatta kişisel anlatımın ayıklanıp ortadan kaldırılması, biçimlerde zorunlu bir kuruluğa neden olmuştu. Cobra Grubu üyeleri “Mondrian’ın bakir tuvallerini sadece kendi mutsuzluklarımızla bile olsa, dolduralım,” diyorlardı. Kararlı bir anti-geometrizm-den yola çıkarak öfkeli bir renk kullanımı ve onu action paintinge yaklaştıran özgür jestler ve fırça vuruşlarıyla çalışan Appel, non-figurationn dek gitmemiştir; resimlerinde insan figürü hep varolmuştur. Ama Appel insan biçimini vahşi bir hiciv ile bozar. Bunu yaparken de bilinçli olarak çocuk desenlerinden yararlanır.
Soyut dışavurumculuk ve lirik soyutlama alanlarındaki deneyimlerinden sonra Appel, Alechinsky ve jorn’k birlikte, 1960’lardan başlayarak nouvelle figuration (yeni figürasyon) ile Cobra’nın eski üyelerinde alttan alta süregelen dışavurumculuğun ortaya çıkmasına yardımcı olmuştur.
KAYNAKLAR:
Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 7. cilt, Anadolu yayıncılık, 1983