Kanada Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

KANADA (İÖ 7.- 6.yy) Hintli filozof. Vaisesika adı verilen atomcu felsefe akımının kurucusudur.

Yaşamı konusunda ayrıntılı bilgi yoktur. Sutra (“Özdeyişler”) adlı kitapta toplanan yazılarının ve kullandığı felsefe kavramlarının incelenmesinden İÖ 7.yy ile 6.yy dolaylarında yaşadığı anlaşılmaktadır. Kimi kaynaklara göre Anadolulu bilge Thales’in çağdaşıdır.

Kanada’nın felsefe ile ilgili görüşleri biri yöntem, öteki varlığın yapısı olmak üzere iki konu üzerinde yoğunlaşır. Ona göre felsefeye yöntem sorunuyla girilir. Yöntemin anlatma, açıklama ve kanıtlama gibi üç ilkesi vardır. Anlatma, ele alınan konunun genel çizgileriyle ortaya konması, başka sorunlardan ayrılan yanlarının, biçim bakımından gösterilmesidir. Tanımlama, konuyu bütün özellikleriyle, nitelikleriyle açıklamak, içeriğini aydınlığa çıkarmaktır. Kanıtlama ise sorunun çözümüne yarayan bütün belgeleri ortaya koyarak karşılaştırmalı biçimde incelemektir. Kanıtlamanın padârtha adı verilen kategorileri vardır. Bunlar da töz, nitelik, devinme ya da davranış, genellik, türlülük, bağlantı olmak üzere altıdır. Kanıtlamanın en önemli ilkesi tözdür. Kanada, tözün bir değil dokuz olduğunu ileri sürer. Bu dokuz tözden toprak, su, ateş, hava, esir gibi beşi özdeksel, zaman, uzay, can ve bilinç olan dördü de tinseldir. Bunların kendilerine özgü nitelikleri, yapısı, biçimi vardır. Tözlerin bu değişikliği varlık türlerinin oluşmasını sağlar.