Edebi Şahsiyetler

Kamil Miras Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Kâmil Miras (1875-1957) Tecrid-i Sarih Tercümesi ile tanınan son dönem Türk âlimi ve siyaset adamı.

1875te (rûmî 1291) Karahisansâhib’de (Afyonkarahisar) doğdu. Bir ulemâ ailesi olan Mirasoğullarf ndan müderris Ahmed Rüşdü Efendi ile Âtike Hanım’ın oğludur. Soyadı kanunu öncesinde Mehmed Kâmil ve Hoca Kâmil Efendi olarak tanınırdı. Babasından ve müderris Musamcızâde Ali Efendi’den ders aldı. İbtidâîve rüşdiyeyi Afyonkarahisar’da bitirdikten sonra İs­tanbul’a gitti. 1903 yılında girdiği Dârül-fünûn-ı Şâhâne’nin Ulûm-i Âliye-i Dîniyye (İlahiyat) Şubesi’nden mezun oldu. Bu ara­da Fâtih Camii dersiamı ve ders vekili Alasonyalı Hacı Ali Zeynelâbidin Efendi’den icazet aldı ve ruûs imtihanlarını kazanıp Beyazıt Camii dersiamı olarak göreve baş­ladı (1907). Hayatı boyunca aralıksız sür­dürdüğü bu görevi yanında birçok öğre­tim kurumunda ders verdi. 31 Ekim 1910’da Dârülfünûn-ı Şâhâne Ulûm-i Âli­ye-i Dîniyye (sonraki adıyla Ulûm-i Şer’iy-ye) Şubesi’nde İslâm dini tarihi müderris­liğine tayin edildi. Ardından târîh-i ilm-i fıkıh ve ilm-i ahlâk-ı şer’iyye derslerini üstlenerek Şubat 1914’e kadar sürdürdü. Bu bölümün kapatılması üzerine Ekim 1915’e kadar lisan şubesinde ulûm-i dî­niyye okuttu ve aynı tarihte Medresetü’l-mütehassısîn’de fıkıh tarihi müderrisi ol­du. Bu arada Kasım 1914’te Dârü’l-hilâ-feti’l-aliyye Medresesi’nde târîh-i İslâm ve edyân, iki buçuk ay sonra da fıkıh ilmi tarihi dersini vermekle görevlendirildi. Eylül 1917 – Nisan 1919 tarihleri arasın­da Süleymaniye Medresesi’nde fıkıh tari­hi müderrisliği yapan Kâmil Miras. Mus­tafa Sabrı Efendi’nin şeyhülislâmlığı dö­neminde bir yıl kadar tedrisattan uzaklaş­tırıldı ve bir süre ticaretle uğraştı. Mart 1920″den itibaren Sahn-ı Semân Medre­sesi’nde önce mantık, ardından kelâm derslerini vermeye başladı. Kasım 1922′-de Süleymaniye Medresesi’nde tabakât-ı kurrâ ve müfessirîn müderrisliğine tayin edildi ve bu görevini medreselerin kapa­tıldığı 3 Mart 1924 tarihine kadar sürdür­dü. Ayrıca ilk teşkilât nizâmnâmesini ve programını hazırladığı Medresetü’1-ir-şâd’da Aralık 1919’dan itibaren kelâm ve fıkıh usulü okuttu.

Kâmil Miras, ayrıca birçok öğretim ku­rumunda hizmet kalitesinin yükseltilmesi çalışmalarına katkıda bulundu. 28 Aralık 1910 tarihli meşihat tezkiresiyle medrese programlarının yeniden düzenlenmesi için Bâb-ı Fetvâ’da kurulması kararlaştırılan encümenin üyeliğine tayin edildi. Çeşitli medreselerdeki müderrisliği sırasında bu kurumlar için oluşturulan komisyonlarda bulundu. Şubat 1913’te Dârülfünûn-ı Şâ­hâne Ulûm-i Şer’iyye Şubesi muallimi sı­fatıyla Maarif Meclisi üyeliğine getirildi. Meşihat makamının 19 Temmuz 1913 tarihli tezkiresiyle, camilerde okutulan ulûm-ı dîniyye ve Arabiyye derslerine iliş­kin meselelerde danışmanlık yapmak, özel ve genel programlar düzenlemek, okutulacak kitapları belirlemek ve tedri­satın ıslahını sağlamakla görevli Encü-men-i Müderrisin üyeliğine getirildi. Aynı yılın eylülünde Maarif Nezâreti’nce oluş­turulan Lâyihalar Encümeni’nde vazife aldı. Meşihatın 27 Kasım 1915 tarihli tez­kiresiyle, kelâm ilmine dair bir ders kita­bının hazırlanmasıyla görevlendirilen Mûsâ Kâzım Efendi başkanlığındaki kurulda yer aldı. Kelâm ilminin yeniden yazılması tartışmalarının devam ettiği bu devrede İlm-i Kelâm Tarihine Ait Tetkikler adlı eserini kaleme aldı. 26 Ağustos 1916 ta­rihli meşihat tezkiresiyle Dârü’l-hilâfeti’l-aliyye Medresesi ve Medresetü’l-mütehassısîn’in ders programında değişiklik yapmak üzere oluşturulan encümene se­çildi. 1917 tarihli Medâris Kanunu gere­ği ilgili nizâmnâmeyi kaleme aldı. 1916-1919 yılları arasındaki dört ramazanda huzur dersleri muhataplığmda bulun­du.

İlgili Makaleler