Justus Lipsius Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

LIPSIUS, Justus (1547-1606)

Flaman, düşünür. Roma-Stoacılığı’nı çağının felsefe anlayışına göre yeniden dizgeleştirmeye çalışmıştır.

18 Ekim 1547’de Bruxelles yakınlarındaki Overijse’de doğdu, 23 Nisan 1606’da Louvain’de öldü. Gerçek adı Joost Lips’tir. Köln ve Louvain’de felsefe ve edebiyat öğrenimi gördü. 1572’de Katoliklik’i yadsıyarak Protestan Jena Universitesi’nde tarih profesörü oldu. Bu Lutherci üniversite, Protestanlık’a olan bağlılığından kuşkulanınca, 1578’de Calvinci Leiden Üniversitesi’ne geçmek zorunda kaldı. Siyasal ve dinsel baskılar yüzünden burada da sürekli kalamadı, Avrupa’nın birçok kentini dolaştı. Sonunda Louvain Üniversitesi’nde Latin Edebiyatı ve Tarih Kürsüsü’ne çağrıldı. 1592’den ölene değin çalışmalarını burada sürdürdü.

Lipsius’un Plautus, Tacitus ve Seneca üzerindeki araştırmaları, yazın türünü ve felsefe konularındaki yaklaşımını belirler. Bu çalışmalarından sonra, Seneca’dan etkilenerek Stoacılık’a ilgi duymuştur. Ancak, Rönesans’ın bu son döneminde, Aristoteles ve Platon’ un düşünceleri karşısında Stoacılık’ın önemi azalmıştır. Bu nedenle, kendini bu akımın savunucusu değil, tarihini inceleyen birisi gibi tanıtmaya çalışır. Ona göre, ahlak konusunda, o zamana kadar geliştirilmiş en yetkin dizge Stoacılar’ınkidir.

Lipsius’un çalışmaları, Stoacılık’a yeniden önem kazandırmış, Montaigne, F.Bacon gibi düşünürleri etkilemiştir. Lipsius, bir hümanist ve zaman zaman Lutherci olarak tanınmakla birlikte, monarşi ile ilgili görüşleri bu konumuyla çelişir görünmektedir. Bir yandan yöneticilere, devletin dinini benimsemeyenlere ağır cezalar vermelerini öğütlerken, öte yandan, bir tek kişinin tanrısal yetkileri elinde bulundurur görünmesini kınar.

•    YAPITLAR (başlıca): Manuductio ad Stoicam Philosophiam, 1604, (“Stoa Felsefesinin Elkitabı”); Physiologia Stoicorum, 1604, (“Stoacılar’ın Fizyolojisi”); Opera Omnia, (ö.s.), 4 cilt, 1675, (“Tüm Yapıtları”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi