Julius Axelrod Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

AXELROD, Julius (1912 – 29 Aralık 2004)

ABD’li biyokimyacı ve farmakolog. Sempatik sinir sistemi alanındaki çalışmalarıyla 1970 Nobel Fizyoloji ve Tıp Ödülü’nü almıştır.

30    Mayıs 1912’de New York’ta doğdu. Ailesi Polonya kökenlidir. George Washington ve New York üniversitelerinde bakteriyoloji ve tıp öğrenimi gördü. 1935-1946 yıllarında Sınai Sağlık Laboratuvarı’nda kimyacı olarak çalıştıktan sonra, 1949’a değin Goldwater Memorial Hastanesi’nde, 1955’e değin Washington’daki Ulusal Sağlık Enstitüsü’ne bağlı Ulusal Kalp Enstitüsü’nde kimya ve farmakoloji araştırmaları yaptı. O tarihten sonra Ulusal Ruh Sağlığı Enstitüsü’nde Farmakoloji Bölümü’nün başkanlığını üstlendi. Birçok araştırması olmasına karşm, George Washington Üniversitesi’nden doktorasını aldığında 43 yaşındaydı. Aralarında Londra’daki Ro-yal Society’nin de bulunduğu birçok bilimsel kuruluşun üyesi olan Axelrod, 1970’te Katz ve Ulf von Euler ile birlikte Nobel Fizyoloji ve Tıp Ödülü’nü aldı.

Sinir akımlarının iletimi üzerine incelemeler yapan bu üç araştırmacıdan Euler, 1940’ta noradrenali-nin sempatik sinir sisteminde iletimi sağlayan madde olduğunu ortaya koymuştu. Bu bulgudan da yararlanan Axelrod, trityumla işaretlenmiş adrenalin ve noradrenalinin sinir uyarılarındaki işlevini inceledi. Radyoaktif izotopla işaretleme yöntemini kullanarak, hem bu maddelerin hem de sentetik iletkenlerin sempatik ve merkez sinir sistemlerinde izledikleri yolu gösterdi. Noradrenalin üzerinde yaptığı çalışma sonucu bu maddenin ya sinir uçları tarafından yeniden alındığını ya da bir enzimin etkisiyle nötralize
edildiğini saptadı. “Katekolometil transferaz” (COMT) adlı bu enzimin kimyasal iletkenleri etkisiz hale getirdiğinin anlaşılması, tüm sinir sisteminin işleyişinin daha iyi kavranmasını sağladı. Özellikle noradrenalin ve adrenalinin sempatik sinir sistemini nasıl etkilediği araştırıldığında, tansiyon, kalp hastalıkları, psikiyatri ve nörolojide ilaç olarak kullanılan çeşitli uyarıcı ya da yatıştırıcıların etkisi de daha iyi anlaşılabildi.

•    YAPITLAR: The Pineal (R.J.Wurtman ve D.E.Kelly ile), 1968,    (“Kozalaksı Bez”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi