Juan Alvarez kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi

Juan Alvarez kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: (1780-1867) Meksikalı asker ve devlet adamı. Ba­ğımsızlık savaşı önderlerindendir. Gucrrero’da doğdu, Acapulco’da öldü. 1810’larda Meksika’da çeşitli direniş birlikleri bağım­sızlık için mücadele ediyorlardı. En çok tanınan direniş önderlerinden olan rahip Hidalgo y Costilla 1810’da bir bağımsızlık bildirgesi yayımladı. Onun öldürülmesinden sonra yardımcılarından Jose Maria Morelos y Pavon hareketin önderliğini üstlendi. 1811’de Alvarez, Morelos’un önderliğindeki direniş ordusuna katıldı. 1815’te Morelos’un da öldürülme­sinden sonra direniş birlikleri Hidalgo ve Morelos’un başlattıkları Cumhuriyetçi ve ulusalcı geleneği sür­dürdüler. Bu mücadelede Alvarez ön saflarda yer aldı.

1821’de muhafazakâr eğilimli Merkeziyetçiler’in önderliğini üstlenen kraliyet ordusu subayı Augustın de Iturbide, cumhuriyetçi bağımsızlık hareketinin önderi Vicente Guerrero ile işbirliği yaptı. Birlikte hazırladıkları Iguala Planı Meksika’nın bağımsızlığını öngörüyordu. Bu planı benimseyen Alvarez, yöneti­mindeki askeri güçlerle Acapulco limanını sardı; 1822’de ordudan ayrılana değin kenti elinde tuttu.

Ağustos 1821’de İspanya’nın yolladığı genel vali Meksika’nın bağımsızlığını tanıyan bir antlaşma im­zalamaya zorlandı. Iturbide, devlet başkanı oldu. Alvarez, bağımsızlıktan sonra federalizmi savunan Liberaller’in önderlerindendi. 1822’de, Iturbide, im­paratorluğunu ilan ederek kongreyi dağıttı. Liberal­ler, Santa Ana, Guerrero ve Alvarez’in önderliğinde başkaldırdılar ve Iturbide’yi iktidardan indirdiler. 1824’te kabul edilen cumhuriyetçi anayasayla Federalistler’in adayı devlet başkanı oldu. 1833’e değin iktidar birkaç kez Federalistler ve Merkeziyetçiler arasında değişti. 1833’te Federalistler’le ittifak yapan Santa Ana devlet başkanı seçildi.

1845’te ABD, Meksika’dan ayrılarak bağımsızlı­ğını ilan etmiş olan Texas’ı aldı ve Meksika’ya savaş açtı. Güneydeki dağlık bölgelerde, özellikle de Guer­rero kentinde etkisi büyük olan Alvarez, 1847’de bu bölgede askeri bir güç oluşturarak ABD’ye karşı savaştı. İki yıl sonra Guerrero’da federal bir devlet kurdu ve ilk yöneticisi oldu. Meksika 1848’de ABD karşısında yenilince, Santa Ana yurt dışına gitti. 1853’te iktidara gelen Muhafazakârlar, Santa Ana’yı devlet başkanlığı için ülkeye davet ettiler. Taraf değiştiren Santa Ana Muhafazakârların desteklediği otoriter bir yönetim kurdu ve ölene değin diktatörlü­ğünü ilan etti.

Santa Ana’nın yönetimine karşı olan Alvarez, onun Guerrero kentini ulusal yönetim içine katmak istemesini fırsat bilerek Ignacio Comonfort ile birlik­te Ayulta’da başkaldırdı. 1854’te Ayulta Planı olarak adlandırılan bir bildiri yayımladılar. Anayasanın de­ğiştirilmesi için bir meclis toplanmasını isteyen bildi­ri, orta sınıflarca desteklendi. Alvarez ve Comonfort sağlam siyasal kurumlara sahip, liberal düşüncenin etkin olduğu federal bir yapı öngörüyorlardı. Ordu ve kilisenin ayrıcalıklarının ortadan kaldırılmasını, laik­liğin sağlanmasını, kilisenin mali gücünün azaltılması­nı ve yasalara dayanan bir adalet sisteminin yerleşti­rilmesini istiyorlardı. Yürüttükleri mücadele sonucu, Santa Ana 1855’te ülkeden kaçtı; Alvarez devlet başkanı oldu.

Tüm özel mahkemeler yasaklanarak kiliseye ve orduya bağlı mahkemelerin yargılama yetkileri elle­rinden alındı. Bir kararnameyle kilisenin toprakları­nın çiftçilere dağıtılacağı açıklandı. Muhafazakârların reformlara tepkisi çok şiddetli oldu. Yıpranan Alva­rez birkaç ay içinde başkanlıktan çekildi; yerine Comonfort geçti. 1857’de birçok reformu içeren yeni anayasanın ilanı, Liberaller ve Muhafazakârlar arasın­da iç savaşa yol açtı. 1860’a değin süren savaşta Alvarez, güney bölgesini Muhafazakârlar’a karşı sa­vundu. İç savaş Liberaller’in ‘zaferiyle sonuçlandı. Sürgüne yollanan Muhafazakârlar, Fransa’da III. Napoleon’un desteğini sağladılar. 1864’te seksen dört yaşında olan Alvarez, Meksika’ya saldıran Fransızlar’a karşı savaştı. 1865’te III. Napoleon, Habsburg Hanedanı’ndan Maximilian’ı Meksika imparatoru ilan etti. Alvarez bu olaydan iki yıl sonra Acapulco’da öldü.

Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 14. cilt, Anadolu yayıncılık, 1983