Tarihi Şahsiyetler

Joseph Fourier Kimdir, Hayatı, Formülleri, Hakkında Bilgi

FOURİER, Joseph (1768-1830) Fransız matematik bilgini ve devlet adamı. Analitik ısı iletimi kuramını kurmuş, matematiğe değerli yöntemler kazandırmıştır.

Jean Baptiste Joseph Fourier, 21 Mart 1768’de Auxerre’de doğdu, 16 Mayıs 1830’da Paris’te öldü. 8 yaşında anne ve babasını yitiren Fourier öğrenimine yerel bir askeri okulda başladı. Çok başarılı bir öğrencilik dönemi geçirmesine karşın orduya kabul edilmemesi üzerine 1782’de Benediktin rahiplerinin yönetimindeki St, Benoit sur Loire’e girdi. İki yıl sonra Auxerre’e dönerek matematik öğretmenliği yapmaya başladı, o yıllarda sürmekte olan Fransız Devrimi’nin yoğun politik ortamından uzak kakmaması 1794’te tutuklanmasına neden oldu. Bağışlanmak için yaptığı başvuruyu geri çeviren Robespierre’ nin idamının ardından serbest birikildi. O yıl Paris’te kurulan Ecoie Normale’ın ilk öğrencilerinden ve yine aynı yıl içinde de ilk öğretmenlerinden birisi oldu. 1795’te Ecoie Normale kapatılıp Ecole Politechnique kurulunca Lagrange ve Monge gibi bilim adamlarıyla birlikte bu yeni kurumun öğretim kadrosuna katıldı. İlk tutukluluğunda bağışlanma dileğini geri çeviren Robespierre’in yandaşı olmakla suçlanarak bir kez daha tutuklandıysa da, çalışma arkadaşlarının çabasıyla kısa bir süre sonra salıverildi.

1798’de Napoleon’un Mısır Seferi’ne katılan bilim kurulunun üyesi olarak gittiği Kahire’de, yeni kurulan Mısır Enstitüsü’nün – sekreterliğine getirilen Fourier eski Mısır uygarlığına ilişkin araştırmaların yöneticiliğinin yanı sıra önemli bazı diplomatik görevler de üstlendi. 1801’de Fransa’ya dönüşünde Ecole Politechnique’teki öğretmenliğini sürdürmek istediyse de bu isteği yöneticilik konusundaki yeteneklerinden yararlanmak isteyen Napoleon tarafından geri çevrildi ve merkezi Grenoble’da bulunan Isere idare bölgesi valiliğine atandı. 1808’de Fourier’e, 1815’e değin süren bu görevi sırasındaki, geniş bir bataklığın kurutularak tarım alanlarına katılması ve Turin ile Lyons arasında bir yol yapımı gibi dev projelerin gerçekleştirilmesini de içeren hizmetleri nedeniyle Baron unvanı verildi. Grenoble’da bulunduğu süre içinde de tarih ve matematik araştırmalarım sürdüren Fourier 1809’da, önsözünü kendisinin kaleme aldığı ve Mısır’da derlenen bilgileri içeren Descrip-tion de l’Egypte (“Mısır’ın Tanıtımı”) adlı yapıtın yayımını yönetti.

Napoleon’un Elbe’ve sürgün edilmesi sırasında Isere valiliğini sürdürmekte olan Fourier, Napoleon’ un Elbe’den Paris’e dönüşünde bu görevi bıraktıysa da, bu kez deRhone idare bölgesinin valiliğine atandı. Kısa bir süre sonra bu görevden kendi isteğiyle ayrılan ve Napoieon’un ikinci kez iktidardan uzaklaştırılmasıyla için düştüğü zor durumdan ancak Seine’ deki istatistik Bürosu’nun yöneticiliğine getirilince kurtulan Fourier, Bilimler Akademisi’nin 1817’de üyeliğine, 1822’de de sürekli sekreterliğine seçildi. Ölünceye değin sürdürdüğü bu görevi sırasında, Fransız Akademisi ve Tıp Akademisi’nin üyeliklerine, Royal Society’nin de yabancı üyeliğine seçildi.

İlgili Makaleler