Joseph Dietzgen Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

DIETZGEN, Joseph (1828-1888) Alman, filozof ve toplumcu yazar. Toplum olaylarını özdekçi bir görüşle ele almıştır.

Köln yakınlarında Blankenberg’de doğdu, sonradan yerleştiği ABD’nin Chicago kentinde öldü. Yoksul bir ailenin çocuğu olduğundan düzenli bir öğrenim görmedi; geçimini dericilikle sağlamaya çalışırken, bir yandan da, felsefeye büyük ilgi duydu. 1848 Devrimi’nden sonra, uzun yıllar süren gezilere çıktı, önce ABD’ye, 1863’te Rusya’ya gitti, Petersburg’da bir dericinin yanında işçi olarak çalıştı. Sonra Almanya’ya daha sonra gene ABD’ye gitti, ölünceye dek orada kaldı.

Dietzgen işçi çevresinden gelen bir düşünür olduğu için, daha çok işçi sorunlarıyla ilgili bir felsefe anlayışını benimsemiştir. Felsefesinin odağını özdekçi bir görüş oluşturur. Ona göre özdeğin dışında bir gerçek yoktur, bilginin kaynağı toplumsal olaylar, onu edinme yolu da duyulardır. Başlıca yaratıcı güç emektir. Anlayış yeteneğinin gelişmesi, düşünme gücünün verimli olması “kafa işçiliğinin niteliğine bağlıdır”. Dietzgen, bu düşüncelerini, Das Wesen der menschlichen Kopfarbeit (“İnsanın Kafa İşçiliğinin Yapısı”) adlı yapıtında sergilemiştir.

Dietzgen’in özdekçi aydınlar üzerindeki etkisi uzun sürmüş, yazıları işçilerin aydınlatılması için yapılan çalışmaların başlıca kaynakları arasında yer almıştır.

• YAPITLAR (başlıca): Das SVesen der menschlichen Kopfarbeit, 1869, (“İnsanın Kafa İşçiliğinin Yapısı”); Die Briefe Über Logık, Speziell Demokratisch-proletarische Logik, 1880, (“Mantık, Özellikle Demokrat-İşçi Mantığı Üstüne Mektuplar”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi