Tarihi Şahsiyetler

José María Morelos Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

MORELOS Y PAVON, Jose Maria (1765-1815)

Meksikalı din adamı. Bağımsızlık savaşının önderlerindendir.

30 Eylül 1765’te Valladolid’de (bugün Morelia) doğdu, 22 Aralık 1815’te Mexico yakınlarındaki San Cristöbal Ecatepec’de öldü. Dini bir eğitim veren Valladolid’deki San Nicolas Koleji’ni bitirdikten sonra üç yıllık bir okul olan Seminario Tridentino’da öğrenim gördü. 1795’te Meksika Papalık ve Kraliyet Üniversitesi’nin bitirme sınavlarını veren Morelos, iki yıl sonra papazlık yapmaya hak kazandı. 1799’da papaz olarak Carâcuaro’ya gönderildi ve bu görevi 1810’a dek sürdürdü.

1811’de İspanyol sömürge yönetimine karşı Meksika’da bağımsızlık hareketini başlatmış olan Hidalgo ile ilişki kurarak bağımsızlık savaşma komutan olarak katıldı. Aynı yıl Hidalgo’nun yakalanıp öldürülmesi üzerine hareketin önderliğini üstlendi. Uç yıl içinde Mexico’nun güneyinde Tehuantepec Boğazı’ndan Valladolid’e dek uzanan geniş bölgeyi denetim altına aldı. Acapulco, Oaxaca, Tehuacân ve Cuatla’yı ele geçirdi. Ancak, bir süre sonra ele geçirdiği bölgelerde denetimi yitirmesi üstünlüğün Ispanyollar’a geçmesine neden oldu.

Eylül 1813’te anayasa taslağını hazırlamakla görevli Chilpancingo Kongresi’ni düzenledi. Kongre, Kasım 1813’te ülkenin bağımsızlığını ilan etti ve ardından yeni anayasa taslağını açıkladı. Meksika’nın tam bağımsızlığını ve halk egemenliğine dayalı bir cumhuriyetin kurulmasını öngören bu yeni anayasa ırk ve sınıf ayırımları ile her türlü işkence ve haraç biçiminin kaldırılması konularım kapsamaktaydı. Morelos, üst üste alman yenilgiler üzerine sömürge yönetiminin hedefi durumuna gelmiş olan Kongre’yi Ekim 1814’te Apatzingân’a taşıdı. Ertesi ay kabul edilen anayasayı birçok bakımdan yetersiz bulmakla birlikte içinde bulunduğu güç koşullar nedeniyle onaylamak zorunda kaldı. 1815’te Kongre’yi Meksika’nın doğu kıyılarında bir yere taşıyıp güvenlik altına almak isterken yakalandı. Önce din adamları tarafından yargılanıp papazlık görevine son verildi. Ardından vatana ihanetle suçlanarak ölüme mahkûm edildi. Mexico yakınlarındaki San Cristöbal Ecatepec’de kurşuna dizilerek öldürüldü.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi
vikipedi, ekşi