Filozof Biyografileri

John Wesley Powell Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

POWELL, John Wesley (1834-1902)

ABD’li antropolog ve jeolog. ABD’nin batı bölgesindeki jeolojik araştırmaları ve Kızılderili dillerine ilişkin çalışmalarıyla tanınır.

24 Mart 1834’te New York Eyaleti’ndeki Mount Morris’de doğdu, 23 Eylül 1902’de Maine Eyaleti’nde, Haven’de öldü. Botaniğe ve jeolojiye ilgi duyan Posvell, Illinois Doğa Tarihi Derneği’nin çalışmalarına katıldı. İç Savaş sırasında Kuzey Ordusu’na girdi ve Shiloh Savaşı’nda bir kolunu kaybetti. 1865’te Bloomington’ daki Illinois Wesleyan Universitesi’nde jeoloji profesörü oldu.

1867’de Illinois Normal College’a geçerek Kayalık Dağları’na ve Green ve Colorado ırmakları vadilerine, Utah’a ve Arizona’ya araştırma gezileri düzenledi. 1869’da kayıkla Colorado Irmağı boyunca Büyük Kanyon’a inmeyi başardı. Bu zor ve tehlikeli geziyle Büyük Kanyon’u geçen ilk araştırmacı oldu. 1871-1872 yıllarında ikinci kez Green ve Colorado ırmaklarını geçti ve Colorado Platosu’nu inceledi. 1879’a değin sürdürdüğü gezilerle ABD’nin batı bölgesinde birçok jeoloji ve coğrafya incelemesi yaptı. Kızılderili kabileleri üzerine etnolojik bilgi topladı. Bu dönemdeki bilimsel gezilerinin sonuçlarını yayımladığı Exploration of the Colorado River of the Westand Its 1 rihutaries (“Batı’mn Colorado Irmağı’mn ve Kollarının İncelenmesi”) adlı kitabında bugün de kullanılan birçok yeni jeoloji kavramı geliştirdi. i877’de yayımladığı An Introductıon to the Study oflndian La.nguo.yes (“ Kızılderili Dillerinin İncelenmesine Giriş”) adlı kitabında Kızılderili dillerindeki sözcükleri gerçek ve ikincil anlamlarına göre gruplara ayırarak sınıflandırmasını yaptı. Antropolog L.H.Morgan’ın ilkel insan topluluklarına ilişkin görüşlerinden büyük ölçüde etkilenen Powell’ın Kuzey Amerika’da yaşayan 58 Kızılderili kabilesinden topladığı dil verileri bugünkü dil dağılım haritalarında da kullanılmaktadır.

1879’da Amerikan Etnoloji Bürosu’nu kurarak yöneticiliğini üstlendi ve yaşamının sonuna değin bu işini sürdürdü. 1881-1894 arasında Amerikan Jeoloji Araştırmaları adlı derneğin başkanlığını yaptı. Bu sırada Batı Amerika’daki su kaynaklarının yerlerini saptayarak haritasını çıkardı, sulama projeleri geliştirdi ve Toprak Islah Bürosu’nun kurulmasına öncülük etti.

Coğrafya alanındaki çalışmalarıyla da tanınan Powell, Büyük Kanyon’un, üzerinde bulunduğu kayalık arazinin kademeli olarak yükseldiği dönemlerde ortaya çıkan ırmak erozyonu sonucunda oluştuğunu açıklayan ayrıntılı incelemeler yapmıştır.

• YAPITLAR (başlıca): Exploration of the Colorado River of the West and Its Tributaries, 1875, (“Batı’nm Colorado Irmağı’nın ve Kollarının İncelenmesi”); An Introductıon to the Study of Indian Languages, 1877, (“Kızılderili Dillerinin İncelenmesine Giriş”); Report on the Lands of the And Region of the United States, 1878, (“Birleşik Devletlerdir Kıraç Bölgesinde Topraklar Üzerine Rapor”),

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

İlgili Makaleler