Filozof Biyografileri

John Stuart Mill Kimdir, Hayatı, Görüşleri, Kitapları, Hakkında Bilgi

MILL, John Stuart (1806-1873)

İngiliz, filozof ve iktisatçı. 19.yy De-neyciliği’ni dizgeleştirmiş, düşünceleriyle Klasik İktisat Okulu’yla Neo-Klasik Okul arasında bir köprü oluşturmuştur.

20    Mayıs 1806’da Londra’da doğdu, 8 Mayıs 1873’te Avignon’da öldü. Tarihçi ve iktisatçı James Mill’in oğludur. Babasınca eğitilen John Stuart Mili, okula gönderilmedi. Çok küçük yaştan başlayan ve yoğun bir biçimde sürdürülen bir eğitim sayesinde üç yaşındayken Yunanca öğrendi. Yedi yaşına geldiğinde Herodotos’un tüm yapıtlarını ve Platon’un altı diyalogunu bitirmişti. Sekiz yaşında, kızkardeşine Latince dersi veriyordu. On üç yaşında babasından politik iktisat ve özellikle Ricardo’nun iktisadi kuramı konusunda ders aldı, iki yıl sonra da bir yazı Ricardo’nun evinde geçirmek ve onunla politik iktisat üstüne tartışmak şansını elde etti. Mill’in bu özel eğitimine aile dostlan olan J.Bentham ve John Austin de katkıda bulundular. On beş yaşında okuduğu Bentham’ın,Yararcılığı’nı ahlak alanında söylenebilecek son söz olarak karşıladı. Yirmi yaşında geçirdiği ağır bir ruhsal çöküntü, onun Bentham’ın görüşlerini daha eleştirel bir biçimde değerlendirmesine yol açtı. 1823’te babasının çalıştığı Doğu Hindistan Kumpanvası’na girdi. 1858’de yazdığı etkili savunuya karşın bu kurum parlamentoca kapatıldıktan sonra 1865’te seçimlere katılarak parlamentoya girdi. Uç yıl sonra yeniden seçilemeyince siyasal yaşamdan çekildi.

Mill, 19.yy’da İngiliz Deneyciliği’ni canlı tutan ve bunu bir dizgesellikle dile getiren filozoftur. Deneycilik’i benimserken babasından, Bentham’dan, o sıralar Fransa’da yeşeren Pozitivizm’den ve Augus-te Comte’dan etkilenmiştir. Mill’in Deneyciliği’nde, Hume, Kant ve Hartley’in de izleri bulunur. Liberalizm kuramını ise Bentham’ın öğretisi üstüne temellendiren Mill’in, tüm felsefi yaklaşımı, çağrışımcı bir psikolojiye dayanır.