Tarihi Şahsiyetler

John Kendrew Kimdir, Hayatı, Çalışmaları, Hakkında Bilgi

II.Dünya Savaşı’ndan sonra Cambridge Universitesi’ne döndüğünde Perutz ile yakın bir işbirliği kuran Kendrew, protein molekülünün ayrıntılı yapısını araştırmaya başladı. Perutz 1937’den beri kandaki hemoglobin molekülünü inceliyordu. Kendrew da çalışmalarını, yapı olarak hemoglobine benzemekle birlikte özgün bir kas proteini olan miyoglobin üzerinde yoğunlaştırdı. İngiliz fizik bilginleri baba-oğul Bragglar’m geliştirdiği X-ışım kırınım yöntemlerinden yararlanarak, kristal halindeki miyoglobinin üçboyutlu yapısını çözümlemeyi başardı. Buna göre, küresel bir protein molekülü olan miyoglobinde aminoasit birimleri sarmal biçimde yerleşiyor ve her sarmalda 3,7 aminoasit bulunuyordu. Aynı yöntemlerle çalışan Perutz da kısa bir süre sonra hemoglobinin, temelde miyoglobine benzemekle birlikte çok daha karmaşık yapıda ve miyoglobin molekülünün dört katı büyüklüğünde olduğunu belirledi.

Kendrew ve Perutz’un sulandırılmış protein kristalleri üzerindeki incelemelerinden elde ettikleri bir diğer önemli bulgu da, aminoasitleri birbirine bağlayan peptit bağlarındaki sarmalın sıkılığı nedeniyle, suyun büyük bir bölümünün molekül merkezinin dışına atıldığıydı. Amonyum (NH3) ve karboksil (COOH-) kökü taşıyan aminoasit grupları küresel molekülün yüzeyine doğru kayarken, yüksüz amino-asitler iç bölgelerde yoğunlaşıyordu. Kendrew ve Perutz’un bu bulguları, moleküler biyolojinin gizlerinin aydınlığa kavuşturulmasında önemli birer adım olmuştur.

• YAPITLAR (başlıca): The Thread of Life, 1966, (“Yaşam Bağı”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

İlgili Makaleler