John A. Hobson Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

HOBSON, John Atkinson (1858-1940) İngiliz, iktisatçı. İktisadi bunalımlar ve emperyalizm konusundaki çözümlemeleriyle tanınmıştır.

6    Haziran 1858’de Derby’de doğdu, 1 Nisan 1940’ta Londra’da öldü. Oldukça varlıklı bir ailenin oğluydu. Oxford Universitesi’nde iktisat öğrenimi gördü. 1887-1897 arasında Oxford ve Londra üniversitelerinde iktisat dersleri verdi. J.Ruskin, T.Veblen, H.Spencer, Mill ve Toynbee’den etkilendi.

Kapitalist toplumlarda iktisadi bunalımları aşırı tasarrufla açıklayan Hobson’a göre, adaletsiz gelir dağılımı nedeniyle yüksek gelirlilerin aşırı tasarrufu yatırım ve dolayısıyla fazla üretime yol açarken bu üretimin tüketilememesi iktisadi bunalımları doğurur. Tekeller, fazla üretim ve kârların azalması tehlikesi karşısında, fiyatları düşürmeyip üretimi kısarlar ve atıl kapasitelerini kullanıp dış pazarlara yönelirler. Tekelci uygulamalar ve adaletsiz gelir dağılımının yol açtığı üretilen mallara göre eksik tüketim, emperyalist dönemin belirgin özelliğidir.

Hobson, Güney Afrika’da Manchester Guardian gazetesinin muhabiri olduğu dönemde emperyalizmin çözümlemesi üstüne çalışmaya başlamış, Imperialism adlı kitabında olgulara ve sayısal örneklere dayanarak emperyalizmin siyasal ve iktisadi özelliklerini ayrıntılı biçimde incelemiştir. Kapitalizmin ve emperyalizmin yarattığı sorunların ve emperyalizm olgusunun, halkın tüketim gücünü artırmakla engellenebileceğini düşünerek çeşitli reformlar önermiştir.

•    YAPITLAR (başlıca): The Physiology of Industry (A.F. Mummery ile), 1889, (“Sanayinin Fizyolojisi”); The Evolution of Modern Capitaiism, 1894, (“Modern Kapitalizmin Evrimi”); Imperialism, 1902, (“Emperyalizm”); The Industrial System, 1909, (“Sınai Sistem”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi