Joachim du Bellay Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

BELLAY, Joachim du (1522-1560)

Fransız şair ve edebiyat kuramcısı. Pierre Ronsard ile birlikte Pleiade edebiyat okulunun öncüsü olmuştur.

1522’de Fransa’nın Lire kentinde doğdu. Soylu bir aileden geliyordu. Kuzeni Jean du Bellay bir kardinal ve devlet adamı, döneminin önde gelen hümanistlerindendi. Poitiers’de, Paris’te hukuk ve insan bilimleri öğrenimi gördüğü sırada Yunan ve Latin klasiklerini okudu. Kuzeni Jeân du Bellay’ın da etkisiyle hümanizme yöneldi. 1547’de Pierre Ronsard ile tanıştı. Ronsard’m yüreklendirmesiyle şiire başladı ve 1549-1550 yıllarında İtalyan şair Petrarca’dan esinlenerek yazdığı sone’lerini yayımladı.

1553’te kuzeni Jean ile birlikte Vatikan’a giderek Roma kentini ve Vatikan Sarayı’ndaki yaşamı yakından izleme olanağı buldu. Roma kentinde tanıdığı eski Roma uygarlığı, onu Kilise’nin abartılı görkeminden daha fazla etkiledi. Bu nedenle daha sonra yazdığı şiirlerde dinsel temalardan çok eski Roma kültür ve uygarlığının yüceltilmesi ön plana çıkmıştır. Yaşamı boyunca hastalıklardan kurtulamayan Bellay, 1 Ocak 1560’ta, Paris’te öldü.

1549’da yayımladığı Def ense et Illustration de la langue française (“Fransız Dilinin Savunusu ve Değerlendirilmesi”), Fransız hümanizminin ve bu akımın edebiyattaki savunucusu olan Pleiade okulunun bildirgesi sayılır. Defense’ta sistemli olarak Fransız dilinin bir edebiyat dili olarak gelişebileceğini savunmuş, tek edebi dil olarak Latince’yi görenlere karşı çıkmıştır. Fransızca’nın yerel lehçelerden ve kullanımlardan yararlanarak, ancak dile yerleşmiş olan Yunan ve Latin kökenli kelimeleri de bırakmadan, bütün bu malzemeyi yeni çağın gereksinmelerine uyarlı bir biçimde birbirine ekleyerek zenginleştiril-mesinden yanaydı.

Bellay’a göre, Orta Çağ boyunca Fransız edebiyatına egemen olan biçimler ve edebiyatm“süslü söz” biçiminde yorumlanması, dilin gelişiminin önünde bir engel oluşturuyordu. Antik Yunan ve Latin şiirinin ode, destan, ağıt gibi biçimleri ön plana çıkarılmalıydı. Bu biçimlerle Fransız şiirinin zenginleştirilmesini sadece kuramsal olarak savunmakla kalmayan Bellay, Fransızca’daki ilk ode’ların ve sevda sone’lerinin de yazarı oldu.

•    YAPITLAR (başlıca): Şiir: L’Olive, 1549; Vers lyriques, 1549; (“Lirik Dizeler”); Recueil de poesies, 1549, (“Derlenmiş Şiirler”); L’Eneide, 1552, (Vergilius’un Aeneid’mm VI. kitabının çevirisi); Antiquites de Rome, 1558, (“Eski Roma Eserleri”); Les jeux rustiqu.es 1558, (“Kır Oyunları”); Poemata, 1558; Regrets, 1558, (“Pişmanlıklar). Deneme: Defense et Illustration de la langue française, 1549, (“Fransız Dilinin Savunusu ve Değerlendirilmesi”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi