Tarihi Şahsiyetler

Jean-Victor Poncelet Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

PONCELET, Jean Victor (1788-1867)

Fransız matematik ve mekanik bilgini. İzdüşümsel geometrinin kurucusu olarak tanınmıştır.

1 Temmuz 1788’de Mete’de doğdu, 22 Aralık 1867’de Paris’te öldü. 1807-1810 arasında öğrenim gördüğü Ecole Polytechnique’den mezun olduktan sonra orduda görev aldı. 1812’de mareşal Ney komutasındaki Rusya seferine katılan teğmen Poncelet, aynı yılın Kasım’ında, Krasnoy Savaşı’nda ağır biçimde yaralandı ve öldüğünü sanan arkadaşları tarafından savaş alanında bırakılınca Ruslar’a tutsak düştü. Koşullarının zorluğuna karşın yaşamını sürdürmeyi başarınca da Saratov’daki bir tutsaklar kampına gönderildi. 1814 Eylül’üne değin süren tutsaklığı sırasında tüm zamanını geometri üstüne araştırmalara ayırdı ve yaratıcılığının doruğunda olduğu bu dönemde izdüşümsel geometrinin temel ilkelerine ulaştı. Daha sonra “Cahiers de Saratov” (“Saratov Defterleri”) adıyla derleyeceği çalışmalarını hiçbir kaynaktan yararlanmadan, yalnızca belleğine dayanarak sürdürdü. Fransa’ya dönüşünde ordudaki mühendislik görevini Metz’deki bir birlikte sürdürürken bir yandan da geometri alanındaki çalışmalara zaman ayırabilen Poncelet, çalışmalarının bir bölümünü Fransız Bilimler Akademisi’ne sunduğu bir makalede ve 1822’de yayımladığı Traite de proprietes projeetives des fıgures (“Biçimlerin izdüşümsel Özellikleri Üstüne İnceleme”) adlı yapıtında tamttıysa da, büyük bir bölümünü uzun süre gün ışığına çıkarmadı. 1824’te Metz’deki Topçuluk Okulu’nda mekanik profesörlüğüne atandıktan sonra ilgisini mekaniğin makinelere uygulanmasına yöneltti. 1834’te Fransız Bilimler Akademisi’nin Mekanik Bölümü’nde görev alınca Metz’den ayrılarak Paris’e yerleşti ve 1837’de Paris Üniversitesi’nde fiziksel ve deneysel mekanik dersleri vermeye başladı. 1848 Devrimi’nin ardından generalliğe getirilen Poncelet, pek çok görevi birden üstlenmek zorunda kaldı. Eğitim sisteminin geliştirilmesini amaçlayan bir komitedeki görevinin yanı sıra Kurucu Meclis’te Moselle’in temsilcisi olarak yer aldı ve Ecole Polytechnique’in yöneticiliğine atandı. 1850’de emekli olarak ordudan ve Ecole Polytechnique’ den ayrıldıktan sonra da mekanikle ilgisini kesmedi ve 1851’de Londra’da, 1855’te de Paris’te düzenlenen uluslararası sergilerin sanayi makineleri bölümünün yöneticiliğini yaptı. Son yıllarında tüm çalışmalarını derleyip yayımlamaya girişen ve geometriye ilişkin çalışmalarını içeren dört ciltin yayımını gerçekleştiren Poncelet’nin yaşamı, mekanik alanındaki çalışmalarını yayımlamaya yetmedi.

İlgili Makaleler