edebiyat/jean_moreas” 131″ 164″

Jean Moréas, şair, Yunan asıllı Fransız,  asıl adı Yunanca Yannis Papadiamantópoulos’tur. 15 Nisan 1856’da Atina’da doğdu, 31 Mart 1910’da Paris’te öldü. Şiirde Simgecilik (Sembolizm) akımında öncülük etmiştir.

Bir hukukçu babanın oğlu olarak dünayaya geldi. Çocukluğu ve öğrenim yılları Atina’da geçti. Fransa’ya gitmeden önce, Yunanca ve Fransızca şiirlerini Tourterelles et vipères (1878; Kumrular ve Engerekler) adlı kitapta yayınladı. 1879’da Paris’e yerleşti ve Yunanistan’da başladığı edebi çalışmalarına burada devam etti. 1882’ye dek birçok Avrupa ülkesine seyahatleri oldu.

Edebi yaşamının ilk dönemlerinde Parnasçılar’a ve yine sanatın bağımsızlığı temelinde şeklî yetkinliğe ulaşmayı amaç edinen Dekandantlar’a katıldı. Bu dönemine ait tamamı Fransızca şiirlerden oluşan kitabı Les Syrtes 1884’te yayınlandı. Daha sonra Sembolizm’e yöneldi. Şiirde Sembolizm’in ilkleri ilk defa, onun 11 Ağustos 1885’te XIXe Siècle’de yayımlanan bir makalesiyle belirlendi. Moréas, 1886 yılında Le Symboliste dergisini kurdu; 18 Eylül 1886 günkü Le Figaro gazetesinin edebiyat ekinde Sembolizm bildirisini yayınlayarak bu akımın tarihini ve özelliklerini ilan etti. 1886’da yayınlanan Les Cantilènes (Dokunaklı Şarkılar) ve 1891’de yayınlanan Le Pèlerin passioné’nin (Tutkulu Hacı) bu dönem eserlerinin en ünlü ve Sembolist şiirlerin en önemli örneklerindendir.

Ancak Moréas, 1891’de klasik anlayışa geri dönmek gerektiğini savunarak Sembolizm’cilerden ayrıldı. 16.ve 17. asırlarda Fransız şiirine hakim olan Klasik Yunan ve Latin şiiri etkilerini canlandırmaya amaçlayan, École romane ‘ı (Roma okulu) kurdu ve öğrencileri olan Raymond de la Tailhède, Maurice du Plessys, Ernest Raynaud ve Charles Maurras gibi genç şairlerle serbest nazmı bırakarak klasik şiirin biçim ve konularına döndü. Énone au clair visage (1893; Aydınlık Yüzlü Énone) ve Eriphyle (1894), Les Stances (1899-1905 Kıtalar), Euripides’ten esinlenerek yazdığı manzum oyunu Iphigénie à Aulide (1903; Iphigeneia Aulis’) bu dönem edebi anlayışının eserlerindendir.

Moréas,  XX. yy Türk Edebiyatında Sembolizm dönemine ait şiirleriyle yer yer Ahmet Haşim’i, klasiklere yönelişiyle de Paris’te kendisiyle dostluk kurmuş olan Yahya Kemal’i etkilemiştir.

Başlıca Eserleri:
Tourterelles et vipères (Kumrular ve Engerekler) 1878
Les Syrtes  (1884)
Les Cantilènes (Dokunaklı Şarkılar) 1886
Le Pèlerin passioné’nin (Tutkulu Hacı) 1891
Énone au clair visage (Aydınlık Yüzlü Énone) 1893
Eriphyle (1894)
Sylves (Korular) 1896
Stances (Kıtalar) 1899-1905
Iphigénie à Aulide (1903)